محسن وظیفه
روزنامه‌نگار ورزشی

تیم ملی کشتی فرنگی در جهانی بلگراد در قیاس با نتایج قبلی محمد بنا در این تیم نتیجه خوبی نبود. اگر چه همین دو نقره و یک برنز به جز دو دوره جهانی 2014 و 2021، بهترین عملکرد در یک دهه اخیر است اما با این‌حال همه توقع داشتند که نتایج نروژ در جهانی بلگراد هم تکرار شود. کاری که شاید اگر برخی از اتفاقات نبود خیلی هم تکرار آن دور از انتظار نبود اما در این بین رفتار عجیب مسئولان فدراسیون کشتی به سوژه این روزها تبدیل شده است. نزدیک به 10 روز است که مسابقات کشتی قهرمانی جهان برگزار می‌شود و اتفاقات عجیب و غریب زیادی رخ داده اما در این بین رئیس و نایب رئیس فدراسیون کشتی سکوت را در پیش گرفته بودند.
حداقل توقع این بود که بعد از پایان مسابقات کشتی فرنگی و هجوم همه جانبه به محمد بنا از سوی مخالفانش، فدراسیون کشتی به عنوان کارفرما وارد کار شود و بگوید که برنامه‌ریزی کشتی فرنگی برای المپیک پاریس است و در المپیک طلا می‌خواهند نه این‌که با سکوت خود فضا را برای جولان مخالفان محمد بنا باز بگذارند. این‌که فدراسیون کشتی در زمان موفقیت از مربی خود حمایت کند هنر نیست، وقتی یک مربی 4 طلا و 2 برنز بگیرد همه می‌دانند که او مربی بزرگی است و عملکردش فوق‌العاده است اما مهم حمایت فدراسیون از مربی خود در روزهایی است که تیم به هر دلیلی نتواند نتیجه بگیرد.
سال 2010 محمد بنا سرمربی تیم ملی کشتی فرنگی بود که تیم را برای قهرمانی آسیا در هند انتخاب کرد. تیم محمد بنا با وجود دو طلای برادران قربانی در نهایت در رده‌بندی تیمی چهارم شد اما وقتی تیم به ایران برگشت مرحوم یزدانی‌خرم در جمع خبرنگاران در حمایت از محمد بنا گفت تیم را به او ندادم که قهرمان آسیا شود بلکه تیم را به بنا دادم تا قهرمان المپیک شود. همان سال در قهرمانی جهان باز هم تیم محمد بنا دو طلا گرفت اما هشتم دنیا شد و باز هم او مورد هجوم منتقدان قرار گرفت اما باز هم یزدانی‌خرم جلو آمد و حرف چند ماه قبلش را تکرار کرد که باید به بنا تا المپیک زمان داد. المپیک لندن هم که 3 طلا به دست آمد و بهترین نتیجه تاریخ رقم خورد. فدراسیون علی دبیر می‌گوید مدال المپیک مهم است اما در قهرمانی جهان با یک نتیجه معمولی سرمربی خود را به امان خدا رها کرد. هر چند که بعد از طلای کامران اندکی سکوت شکست و رئیس از خوبی‌های آقا بنا گفت!
 

سعید زاهدیان
روزنامه نگار

بهترین حرف‌ها درباره محمد بنا را ابراهیم مهربان دبیر فدراسیون زد؛ حرف‌های او جامع و کامل و هرآنچه لازم بود، در این گفت‌وگوی کوتاه بیان شد. مهربان در واکنش به استعفای بنا گفت: «این خبر از سوی فدراسیون کشتی تأیید نمی‌شود. آقای بنا باید بیاید و مدتی کنار خانواده استراحت کند. بعد از مسابقات آقای دبیر و سوریان تشریف بیاورند و جلسه بگذاریم و صحبت کنیم تا یکسری مسائل مورد بررسی قرار بگیرد اما...»
مهمترین بخش صحبت‌های مهربان از اینجا به بعد بود؛ جایی که به همه ما یادآوری کرد ناسپاس نباشیم و گذشته را فراموش نکنیم: «مهمتر از هر چیز شأن آقای بنا است که باید رعایت شود. آقای بنا مربی بسیار بزرگی‌است. یادمان نرود آقای بنا کسی است که کشتی فرنگی را در ایران متحول کرد. یادمان نرود که بنا همان کسی است که لقب مربی قرن را گرفت. محمد بنا کسی است که با نتایج کشتی در المپیک دل یک ملت را شاد کرد. پس اگر انتقادی صورت می‌گیرد، نباید از دایره انصاف خارج باشد.»
محمد بنا بیش از تمام اینهایی که دبیر فدراسیون گفته، بوده و هست؛ موفقیت او و صلاحیتش برای هدایت تیم‌ملی کشتی فرنگی بر کسی پوشیده نیست و دیگر مربیان فرنگی- با تمام احترامی که برای‌شان قائل هستیم- فاصله‌ای عمیق با محمد بنا دارند و انتخاب جانشین برای او از داخل ایران سخت است. اما با تمام اینها، محمد بنا یک ایراد بزرگ دارد. حرفه‌ای رفتار نمی‌کند. هر از گاهی خبری مبنی بر استعفا و خداحافظی او در رسانه‌ها منتشر می‌شود. بعد از المپیک رویو، به غلط سطح انتظارات ما از فرنگی کسب طلا شبیه المپیک لندن بود. وقتی سطح انتظارات درست تعریف نمی‌شود، با اینکه در فرنگی المپیک به مدال می‌رسد اما سرمربی‌اش احساس ناکامی ‌می‌کند. وقتی برای سرمربی جایگاه‌ها درست تعیین نمی‌شود، سرمربی احساس می‌کند باید همه چیز و همه کار براساس نظر او جلو برود و با این نگرش، مدام بر سر انتخابی با رسول خادم و فدراسیونش درگیر بود و مدام شاهد قهر و آشتی، استعفا و ابقا بودیم.
بنا با تمام ویژگی‌های منحصر به فردش، هرگاه زیر فشار و انتقاد قرار می‌گیرد، آسان‌ترین راه را انتخاب می‌کند. بی‌آنکه توضیحی درباره علل استعفا و نتایجش بدهد، از شاگردانش خداحافظی می‌کند و به غار تنهایی می‌رود. او سال گذشته در مسابقات قهرمانی جهان در نروژ نتایج درخشانی گرفت. امسال در صربستان هم نتایج او بد نیست و 2 نقره و یک برنز از رشته‌ای که تا پیش از بنا رنگ نقره و طلا را ندیده بود، کارنامه ضعیفی نیست اما انتظار از بنا زیاد است. بالا بودن انتظارات، نتیجه کارهای درخشان و نتایج فوق‌العاده گذشته است که خود بنا پایه‌گذارش بود.
حالا با نتایجی که تیم فرنگی در مسابقات جهانی گرفته، بازهم شاهد خداحافظی او از شاگردانش بودیم و دوباره باید فدراسیون کشتی تلاش کند تا این مربی برای بازگشت به کار متقاعد شود. شاید این رویه بیش از یک دهه ادامه‌دار است و پرسش از محمد بنا این است که آیا خودش چنین روالی را می‌پسندد؟ اگر حمید سوریان- بهترین و بزرگترین شاگردش که در فرنگی یک نابغه محسوب می‌شد- مدام بهانه می‌گرفت و خداحافظی می‌کرد، او را کنار می‌گذاشت یا ناز او را می‌کشید؟ آیا بنا این مدل رفتارها را در تیم خودش هضم می‌کند؟ پس باید به فدراسیون هم حق داد که سرانجام از این رفتارهای بنا خسته شود؛ حال رئیس فدراسیون خادم باشد یا دبیر و هرمدیر دیگری.

 

میعاد نیک
روزنامه نگار

نه؛ تو دیگر هیچ شباهتی به آن آقای همیشه خاصِ کشتی فرنگی ایران نداری. از آن شیر درنده‌خو و بی‌رحم مقابل روس‌ها، آذری‌ها، ارمنی‌ها و صرب‌ها، حالا فقط شیری بی‌یال و کوپال مانده که به حسرت خوردن عادت کرده و با ناامیدی همنشین شده. شبیه به المپیک نحس ۲۰۱۶ ریو شده‌ای آقای بنا. بی‌رمقی صورت‌ات که از نتایج افتضاح شاگردانت روی تشک قهرمانی جهان نشأت گرفته، تو را تبدیل به پیرمردی خسته کرده که انگار پزشک‌ها از او قطع امید کرده‌اند و هیچ راه فراری هم برایش باقی نمانده.
پسرانت یکی یکی روی تشک نحس بلگراد پَرپَر زده‌اند و تو کاری از دستت برنیامده. در غیاب روس‌ها باید تیم ملی ایران را قهرمان جهان می‌کردی اما حالا حتی از سکوی سومی هم دور مانده‌ای. عقبگرد کرده‌ای آقای بنا، اُفت کرده‌ای آقای خاص.
همیشه تعصب شاگردانت را کشیده‌ای و حتماً تمام استخوان‌هایت با خاک شدن گرایی‌ها و نجاتی و دادمرز و محسن‌نژاد و مختاری به یک‌باره خُرد شده اما تو امسال یک بحران دیگر هم داشتی؛ بحرانی به اسم علی ارسلان که خودت برای خودت ساخته‌ای. همه‌جا پُر شده از مصاحبه‌ات علیه ارسلان، علیه کسی که مدال او را بی‌ارزش خوانده‌ای، کسی که او را در حد مدال جهانی ندیده‌ای، کسی که حالا قهرمان جهان شده و تو شرط کرده بودی استعفا بدهی. چه قمار بدی کردی آقای مربی. دوره‌ات شاید هنوز نه ولی استراتژی مربیگری‌ات دیگر تمام و قدیمی شده سرمربی. سلطه‌ات بر کشتی فرنگی جهان دیگر پایان یافته و از تاج و تخت به زیر افتاده‌ای. انتقادها علیه تو زیاد شده آقای خاص؛ تو دیگر در نگاه مردم ایران خاص نیستی. تو را عادت نداریم این شکلی ببینیم سرمربی؛ تو را همیشه با شوخی‌هایت به‌یاد داشته‌ایم، با لحن جالب صدایت که با نزدیک‌تر شدن به مسابقات جهانی یا المپیک، رفته رفته مضطرب و عصبی‌تر می‌شد. ما از این محمد بنایی که الان هستی، هیچ شناختی نداریم.


 

یونس علیزاده
روزنامه نگار
کارشناسان قدیمی، پیشکسوتان و سینه‌سوخته‌های ورزش می‌گویند بدن ورزشکاران ایرانی سبک است. آنها اعتقاد دارند فقط به کسی باید گفت «ورزشکار» که سالم زندگی کند، روغن حیوانی روی خوراک بریزد، لبنیات و پروتئین در وعده غذایی داشته باشد و دور داستان‌های حاشیه‌ساز را خط قرمز بکشد. به درست یا غلط بودن این حرف‌ها کاری نداریم؛ موضوع انتقاد قدیمی‌ها از شکل بدنی جدیدی‌هاست. در همین چند روز که از ناکامی در کشتی فرنگی می‌گذرد، چقدر مطلب خواندید، نقد شنیدید و نقل قول دیدید که گفتند این تیم، مشکل بدنی داشته؟ انگار بدن‌ کشتی‌گیران خسته و سنگین بود. فرنگی‌کاران، واقعاً کارشان سخت است. تنوع زیادی ندارند و زیرگیری تعطیل است. فقط باید از تکنیک و زور استفاده کنند و اگر کمی خسته باشند، معادله مدال، اشتباه از کار در می‌آید. بدن‌های خسته، بلایی بود که سر کشتی ایران آمد و نام و آوازه محمد بنا هم نتوانست مانع آن آبروریزی شود. آن همه ستاره داشتیم که امیدوار بودیم با مدال‌شان، جشن ملی اتفاق بیفتد. می‌خواستیم با طلای آنها برای تمام جهان، کری بخوانیم اما خستگی بدنی، طوری نقره‌داغ‌مان کرد که هر وقت از مسابقات جهانی بلگراد صحبت کنیم، خاطرات بد کشتی فرنگی از سرمان می‌گذرد.

 

آیسان سعیدی
روزنامه‌نگار ورزشی

بلگراد سرزمین دفن آرزوها بود. سرزمینی که قرار بود ایستگاه خوشبختی باشد اما با شوربختی به پایان رسید. سرزمین نفرین زده‌ای که در آن تنها ناکامی درو کردیم.
نه! برهوت را پایانی نبود. در کویر بلگراد قرار نبود کشتی فرنگی، طلا درو کند. پیش از آغاز رقابت‌ها همه چشم به درخشش سردارانش داشتند تا طلا خوشه‌چین کنند، اما ستاره‌های کشتی فرنگی یکی پس از دیگری به خاک افتادند تا در حسرت طلا باقی بمانیم.
۲ نقره و یک برنز بدرنگ، تنها دستاورد تیم ایران از صربستان بود تا یکی از بدترین نتایج تاریخ را کسب کنیم. تیمی که در تاریخ نزدیک و پس از رنسانس کشتی فرنگی، در میادین جهانی حداقل یک طلا را دشت کرده بود، اما در بلگراد نفرین‌شده با همه ستاره‌های ریز و درشت از چنگ زدن به یک طلا هم محروم ماند.
در این ناکامی بی‌سابقه، دلایل متعددی را می‌توان ردیف کرد و برشمرد، اما بی‌تردید مشکلات فنی در سرلیست قرار می‌گیرد.
ضعف کوچینگ و پیوست‌های آن از آنالیز تا بدنسازی، تمرین‌زدگی و... از مجموعه دلایلی هستند که هر کدام در ناکامی فرنگی‌کاران نقش ویژه‌ای دارند و این پکیج تأثیرگذار ناکامی، جملگی به کادر فنی بازمی‌گردد. کادری که ژنرال آن محمد بناست. ژنرالی که قطعاً معمار نوین کشتی فرنگی ایران بوده اما حالا با این ناکامی، شمشیر انتقادات برای او آخته شده‌اند. بنا در پایان مسابقات به شکل تلویحی از خداحافظی گفت. آنچه قابل پیش‌بینی به نظر می‌رسید. ناکامی تیم ملی کشتی فرنگی همه را سرخورده کرده اما فراموش کردن آنچه بنا ساخته، یک بی‌معرفتی محض است. حتی اگر این بنا اشکالاتی داشته و از چشم افتاده باشد، باز هم نقش معمار آن را نباید نادیده گرفت. همان‌طور که اشکالات را باید دید و برطرف کرد.
اگر اتفاق خاصی رخ ندهد می‌توان کرد.

 

مازیار فیروزی
روزنامه‌نگار ورزشی

یک جورهایی خودمان هم مقصر هستیم، یک نفر را می‌گذاریم روی شانه‌هایمان، سپس روی سرمان، هر کاری هم خواست بکند، می‌گوییم بکند و مشکلی نیست! اما همان آدم را به مرور زمان، به وقت ناکامی و به وقت پیش نرفتن مطابق علایق‌مان چنان به زمین می‌کوبیم که خدا نصیب کافر نکند!
در ماجرای محمد بنا، کشتی فرنگی و همه حاشیه‌هایی که به وجود آمد خیلی‌ها مقصر هستند از جمله خود ما. اگر همان روزی که بنا پایش را در یک کفش کرده بود و می‌گفت: «انتخابی بی‌انتخابی و هر چه که من می‌گویم»، بیشتر و بیشتر می‌نوشتیم شاید کک کسی می‌گزید. شاید یک نفر پا پیش می‌گذاشت و در گوش بنا می‌گفت: «درست می‌گویند، راه این است و چاه این.» اما نشد. نشد و اتفاق‌هایی که نباید در کشتی فرنگی افتاد و حتی‌گرایی هم نتوانست در مسابقات جهانی طلا بگیرد و آن مسابقه را به نماینده کشور میزبان به بدترین شکل ممکن واگذار کرد. اگر شرایطی برای مسابقات انتخابی بود شاید حالا مدال طلایی که علی ارسلان برای صربستان گرفت، در جدول به‌نام ایران ثبت شده بود و خیلی از شاید‌هایی که ممکن بود به حقیقت بپیوندد. حرف زیادی نیست، این کشتی نیاز به بنای جدیدی دارد.
 

محسن ذاکری
روزنامه‌نگار
پیش از آغاز رقابت‌های جهانی، او پرامیدترین ستاره ما بود. ستاره یخی که وجودش طلاست‌. ستاره‌ای که برایش یک طلای خوشرنگ کنار گذاشته بودیم اما در خزان غم‌انگیز بلگراد، او هم اسیر نحسی اشتارک آرنا نفرین زده شد. ستاره‌ای که طلا در مشتش بود اما آن را زمین انداخت تا حریف مکار صربستانی آن را بقاپد و حسرت طلای سوم متوالی بر دل ما بماند.
محمدرضا‌گرایی با یک بدن تسمه‌ای همه حریفان را به‌بند می‌کشد، اما نحسی بلگراد او را هم به‌بند کشید تا به طلا نرسد. بلگراد نفرین شده، برای قهرمان آرام ما هم نحس بود.
او همچون صاعقه به حریفان می‌زند، صاعقه‌ای که البته تنها برق دارد و رعدی در کار نیست. در بلگراد هم او همانی بود که می‌شناختیم؛ ستاره یخی که سرد و بی‌تفاوت به سومین مدال متوالی‌اش چنگ زد. مدالی که این بار برخلاف همیشه رنگش نقره‌ای بود تا در حسرت طلا بمانیم.
برای کشتی ایران، او حالا یک نعمت است؛ یک قهرمان بی‌بدیل و بزرگ از جنس طلا. مردی که حالا می‌توان او را همزاد فرنگی‌کار حسن یزدانی دانست.
اگر کامران قاسمپور در کشتی آزاد مثل یک پلنگ روی تشک می‌غرد و حریفان را شکار می‌کند و طلا به سینه می‌زند، در کشتی فرنگی این محمدرضا‌گرایی است که همچون یک شیر خونسرد حریفان را می‌درد و طلا و نقره به دندان می‌کشد؛ ستاره‌ای که البته در سلوک و رفتار همانند یزدانی متواضع است و همین ویژگی او را ویژه‌تر و دوست داشتنی‌تر کرده.
محمدرضا‌گرایی در نگاه اول شاید هیچ نشانی از یک قهرمان بی‌بدیل و بزرگ نداشته باشد؛ نه قد و قامت بلند بالا، نه سینه ستبر، نه عضلات درهم تنیده و نه روحیه تهاجمی و غرور و تکبر. سادگی ویژگی اصلی اوست؛ ساده اما صمیمی. ستاره‌ای که خونسردی در وجودش نهادینه شده. یک ستاره یخی. آرام و بی‌هیاهو.
این همان ویژگی بزرگی است که محمدرضا‌گرایی را از بقیه رقبا متمایز کرده و کلید موفقیت اوست. ستاره‌ای که همچون یک کوه یخ روی تشک خونسرد و آرام است و حریفان را در اوج آرامش و خونسردی چپ و راست می‌کند. گویی روی تشک در حال جابه‌جا کردن یک کیسه گونی برنج است! انگار که نه انگار اتفاقی رخ داده!
گرایی با این روحیه عجیب و این کیفیت بالا می‌تواند تا سال‌های سال مدال از میادین جهانی و المپیک خوشه‌چین کند.
مردی که نه حرف دارد و نه حریف. کسی چه می‌داند؛ شاید او همان ستاره‌ای باشد که قرار است رکورد افسانه‌ای حمید سوریان را بشکند. رویایی که سخت به تحقق آن دل بسته‌ایم. حتی اگر این‌بار صید او نقره‌ای باشد.