تقابل با عراق در چند دهه گذشته روزهای تلخ و شیرینی را برای فوتبال ایران رقم زده است. حالا که بحث بازی شب گذشته ایران و عراق داغ است بد نیست بازی‌های مهم دو تیم تا پیش از رقابت امسال را به نقل از فوتبال ۳۶۰ مرور کنیم:

 

روزهای بدون باخت

تیم‌های ملی ایران و عراق اولین بار در یک بازی دوستانه در سال 1341 به مصاف هم رفتند. بعد از دو بازی دوستانه، اولین بازی رسمی دو تیم به رقابت‌های مقدماتی المپیک 1964 توکیو برمی‌گردد که ایران موفق شد با 4 گل از سد میهمان خود بگذرد. قدرت فوتبال دو تیم قبل از انقلاب قابل مقایسه نبود و عراق در هیچ بازی رسمی‌ای در آن دوران موفق نشد ایران را ببرد. در آن سال‌ها از غرب آسیا کویتی‌ها با سرمایه‌گذاری‌ای که در فوتبال کرده بودند، حریف اصلی ایران بودند. ایران و عراق تا سال 55، 6 بار در بازی‌های رسمی (مقدماتی المپیک، جام ملت‌های آسیا و بازی‌های آسیایی) به مصاف هم رفتند که سهم ایران 5 برد و یک تساوی در این بازی‌های رسمی بود. در آن سال‌ها تنها بازی رسمی دو تیم در عراق که به مقدماتی المپیک 1964 برمی‌گشت، برنده‌ای نداشت.

 

قدرتمند شدن عراق و صعود به جام جهانی

عراقی‌ها بعد از انقلاب قوی‌ترشدن و حتی حضور در جام جهانی 1986 مکزیک را هم تجربه کردند. اولین بازی ایران و عراق بعد از انقلاب و پایان جنگ تحمیلی، سال 1368 در کشور کویت و از رقابت‌های جام صلح و دوستی برگزار شد که آن بازی برنده‌ای نداشت و دو تیم به تساوی بدون گل رضایت دادند. بعد از آن تساوی، فوتبال ایران که در بازی‌های رسمی باختی مقابل عراق نداشت، دو بازی پیاپی را به آنها باخت. اولین بازی مهم دو تیم بعد از جنگ، به مقدماتی جام جهانی 1994 آمریکا برمی‌گردد. تیم ملی در آن رقابت‌ها که در کشور قطر برگزار می‌شد، شکست تلخ و ناباورانه 2 بر یک را مقابل عراق تجربه کرد. ایران همچنین در بازی اول خود در جام ملت‌های آسیا 1996 در امارات، با نتیجه 2 بر یک مقابل عراق شکست خورد. تیم ملی با وجود باخت در شروع جام ملت‌های آسیا مقابل عراق، در ادامه رقابت‌ها عملکرد قابل قبولی داشت و در نهایت همراه با محمد مایلی‌کهن به مقام سوم این جام رسید.

 

اولین برد

ایران بعد از انقلاب اولین برد خود مقابل عراق را در جام ملت‌های آسیا سال 2000 کسب کرد. تیم ملی در آن رقابت‌ها با تیم‌های لبنان (میزبان)، تایلند و عراق همگروه شده بود و در بازی سوم خود با تک گل علی دایی موفق شد از سد عراق بگذرد و به عنوان تیم اول به یک‌چهارم نهایی صعود کند. شاگردان جلال طالبی در تیم ملی بعد از برد مقابل عراق، در یک‌چهارم نهایی به کره جنوبی باختند و وداعی تلخ با این رقابت‌ها داشتند.

 

مهم‌ترین پیروزی

تیم ملی در مرحله آخر مقدماتی جام جهانی 2002 کره جنوبی و ژاپن با عراقی‌ها همگروه شد. همگروهی با عراق بعد از برد مقابل این تیم در جام ملت‌های آسیا، فرصت خوبی بود تا ایران انتقام باخت در مقدماتی جام جهانی 1994 آمریکا را هم از آنها بگیرد. با وجود اینکه در آن سال‌ها به عراق جنگ‌زده میزبانی داده نمی‌شد، موافقت شد تا آنها برای مقدماتی جام جهانی از ایران میزبانی کنند. شاگردان میروسلاو بلاژویچ بعد از برد خانگی مقابل عربستان و تساوی خارج از خانه مقابل تایلند، باید در بغداد به مصاف عراق می‌رفتند. تیم ملی در بغداد در روز درخشش علی دایی و علی کریمی موفق شد با نتیجه 2 بر یک از سد عراق بگذرد. علی دایی با گلزنی در آن بازی، به رکورد گلزنی در چهار بازی پیاپی مقابل عراق رسید. آن برد تنها پیروزی ایران مقابل عراق در خاک این کشور است که می‌توان آن را مهم‌ترین برد بعد از انقلاب ایران مقابل عراق دانست. تیم ملی در بازی برگشت هم با گل‌های مهدی مهدوی‌کیا و علی کریمی با نتیجه مشابه 2 بر یک از سد عراق گذشت تا شاگردان بلاژویچ کروات، 6 امتیاز مقدماتی جام جهانی را از آنها گرفته باشند.

 

شکست دادن قهرمان جام ملت‌های آسیا

عراقی‌ها در سال 2007 موفق شدند قهرمان جام ملت‌های آسیا شوند. آنها در جام ملت‌های آسیا 2011 قطر با ایران همگروه شدند و در بازی اول باید دو تیم به مصاف هم می‌رفتند. مدعی عنوان قهرمانی در آن بازی خیلی زود به ایران گل زد اما این شاگردان افشین قطبی در تیم ملی بودند که با یک بازگشت خوب، توانستند مقابل عراق به برتری برسند؛ غلامرضا رضایی در نیمه اول بازی را به تساوی کشاند و در نیمه دوم هم ایمان مبعلی با یک ضربه ایستگاهی گل دوم ایران را زد تا تیم ملی جام را با برد 2 بر یک مقابل عراق آغاز کند.

 

روز تلخ فوتبال ایران

تیم ملی بعد از برد مقابل عراق در جام ملت‌های آسیا 2011، در یک‌چهارم نهایی جام ملت‌های آسیا 2015 استرالیا دوباره با این کشور روبه‌رو شد. دو تیم قبل از جام در یک بازی دوستانه در استرالیا به مصاف هم رفته بودند که ایران با تک گل سردار آزمون از سد عراق گذشته بود. بازی با عراق در یک‌چهارم نهایی، یکی از روزهای فراموش نشدنی فوتبال ایران شد. تیم ملی با تک گل سردار آزمون از حریف پیش بود که مهرداد پولادی روی یک اشتباه در دقیقه 43 کارت زرد دوم را از بنجامین ویلیامز استرالیایی گرفت و با اخراج او شرایط بازی در نیمه دوم تغییر کرد. عراقی‌ها در دقیقه 53 گل تساوی را به ایران زدند تا در پایان 90 دقیقه، دو تیم به تساوی یک بر یک برسند. در دو وقت اضافه 15 دقیقه‌ای بازی، عراقی‌ها دوبار از ایران پیش افتادند و شاگردان کارلوس کی‌روش توانستند هر دو گل را جبران کنند تا در نهایت ضربات پنالتی تیم پیروز را مشخص کند. در ضربات پنالتی احسان حاج‌صفی و وحید امیری نتوانستند پنالتی خود را گل کنند تا در نهایت تیم ملی در یک بازی دراماتیک، وداعی تلخ با جام ملت‌های آسیا داشته باشد.

شاگردان کارلوس کی‌روش بعد از باخت در جام ملت‌های آسیا 2015 مقابل عراق، در جام ملت‌های آسیا 2019 امارات هم با این تیم همگروه شدند. تیم ملی بعد از دو برد مقابل یمن و ویتنام، در سومین بازی به مصاف عراق رفت و در روزی که کی‌روش به چند بازیکن اصلی تیم خود استراحت داده بود، با این تیم به تساوی بدون گل رسید تا ایران به عنوان تیم اول به یک‌هشتم نهایی جام ملت‌های آسیا صعود کند. ایران در دوران 8 ساله حضور کی‌روش در تیم ملی، هیچ وقت نتوانست در یک بازی رسمی عراق را شکست دهد.

آخرین جدال دو تیم تا قبل از بازی دیشب هم در مقدماتی جام جهانی در کشور اردن برگزار شد. بازی دو تیم با نتیجه یک بر یک دنبال می‌شد که مسعود شجاعی کاپیتان تیم ملی در دقیقه 81 با گرفتن کارت زرد دوم از داور سریلانکایی، اخراج شد و شاگردان مارک ویلموتس در دقیقه (2+90) گل دوم را از عراق خوردند تا تیم ملی 10 نفره، مقابل عراق متحمل شکست 2 بر یک شود.

 

رونالدو خودش را لوس کرده و در کنفرانس مطبوعاتی، آب معدنی را جای نوشابه نشان داده و به مردم گفته: آب بخورید نه نوشابه!

برو آقا جان! برو این سلبریتی بازی‌ها را جای دیگر خرج کن! دست‌کم تو هم از یکی از هنرپیشه‌های ما یاد می‌گرفتی و فریاد می‌زدی: «هی حیف نون‌ها! دست از غر زدن بردارین و از امروز جای نوشابه آب کوفت کنین!»

من نمی‌دانم این رونالدو مشاور مطبوعاتی ندارد؟‌! حداقل نگاه به سلبریتی‌های ایران کن!

***

خبر را بخوانید: «طبق ادعای موندودپورتیو، قرارداد دیپای و بارسلونا آماده شده و متنش در حال بررسی نهایی است. اگر اتفاقی غیرمترقبه رخ ندهد، دیپای امروز و فردا رسماً به بارسلونا خواهد پیوست تا پس از سرخیو آگوئرو، اریک گارسیا و امرسون رویال، چهارمین خرید تابستانی بارسا لقب بگیرد.»

بارسلونا تا الان چهار خریدش را قطعی کرده. بعد اینجا در فوتبال ایران ما تیمی داریم که مدیرعامل و اعضای هیأت مدیره و سرمربی‌اش کل یوم روی هوا هستند، پرینتر باشگاهش را جای طلب برده‌اند و رئیس مجمع با بی‌صبری چشم انتظار این است که هر چه سریع‌تر بازیکنان خارجی‌اش از این تیم جدا شوند! البته در مثل مناقشه نیست ها! همین طوری برای اینکه ستون پر شود عرض کردیم!

 

مازیار گیلکان

 

روز ۲۴ تیرماه برای استقلال و پرسپولیس حساس‌ترین روز سال است. جام حذفی در مرحله یک‌چهارم نهایی آنها را رو در رو قرار داده و موقعیت تیم‌ها در جدول لیگ برتر، حساسیت بازی جام حذفی را برای استقلال و پرسپولیس افزایش داده است.

استقلال شانسی برای قهرمانی در لیگ برتر برای خود متصور نیست و تنها امیدش رسیدن به جام حذفی است اما پرسپولیس در کورس قهرمانی با سپاهان در لیگ برتر، از جام حذفی هم نمی‌تواند غافل باشد. موقعیت پرسپولیس در روز ۲۴ تیرماه در لیگ برتر تعیین می‌کند که پرسپولیس را با چه انگیزه‌هایی در جام حذفی خواهیم دید.

فرهاد مجیدی می‌داند که برای کسب جایگاه و اعتبار نزد هواداران استقلال، رسیدن به فینال و قهرمانی در جام حذفی چقدر می‌تواند تأثیرگذار باشد. او باید جام بردن را در استقلال آغاز کند و هواداران چندان منتظر مربیان نمی‌مانند.

یحیی گل‌محمدی به فراخور موقعیت پرسپولیس هنگام ورودش به این تیم، دنیای دیگری را در پرسپولیس تجربه کرده است. برای او نیز بازی یک‌چهارم نهایی جام حذفی مقابل استقلال پراهمیت است اما برای فرهاد مجیدی حکایت دیگری دارد. استقلال باید بیش از هر چیز، خود را برای بازی ۲۴ خرداد مقابل پرسپولیس و شاید ادامه جام حذفی و سپس لیگ قهرمانان آسیا آماده کند و البته حواسش به کسب سهمیه لیگ قهرمانان از مسیر لیگ برتر باشد. فرهاد مجیدی باید تا تیرماه برنامه دقیقی را بنویسد و برای آن بازی تیمش را بیدار و آماده کند. موفقیت و ناکامی در جام حذفی برای استقلال هزار معنا دارد که فرهاد مجیدی به خوبی بازتاب‌هایش را می‌شناسد. پرسپولیس در آن بازی نه کوتاه می‌آید و نه خیال گذشتن از خیر جام حذفی را دارد. انگیزه‌های پرسپولیس حتی در صورت اطمینان از قهرمانی در لیگ برتر، هرگز ذره‌ای کم نیست. بازی استقلال - پرسپولیس در جام حذفی می‌تواند بازی سال باشد، نبردی هیجان‌انگیز که یک ماه منتظرش هستیم تا از تماشایش، اوج حساسیت در فوتبال ایران را دوباره تجربه کنیم. زیبا بودن و زیبا نبودن آن بازی در این میزان از حساسیت قابل پیش‌بینی نیست اما هیجان، آن بازی را می‌بلعد.

 

سام ستارزاده

 

در اوج اضطرابی که با نزدیک‌شدن نبرد مرگ و زندگی تیم ملی کشورمان با شیرهای بین‌النهرین در قلب‌های ما شعله می‌افروخت، تنها قرعه‌کشی بدهنگام دور یک‌چهارم جام حذفی بود که می‌توانست حواس ما را به نقطه دیگری در فوتبال داخلی پرت‌کند. گویا خود مسئولین برگزاری جام حذفی نیز احتمال نمی‌دادند که نام پرسپولیس در کنار استقلال از گوی خارج ‌گردد؛ چنین رخدادی حتی می‌توانست اثری پروانه‌ای داشته ‌باشد و در منامه بحرین، آغازگر تنش‌هایی طبیعی میان آبی‌ها و قرمزهای کنونی و سابق باشد که قرار بود در پیراهن‌های سفید تیم ملی یکدل بمانند.

در حالی که حتی تاریخ برگزاری نود و ششمین شهرآورد تاریخ تهران مشخص نیست، می‌شد برای کمک به حفظ آرامش و اتحاد در اردوی تیم ملی هم که شده قرعه‌کشی جام حذفی را به تعویق انداخت. به هر ترتیب اما، سرنوشت این است که سرخآبی‌ها برای سومین مرتبه در تاریخ‌شان در دور یک‌چهارم نهایی جام حذفی با یکدیگر جدال‌کنند. نخستین دربی در این دور از مسابقات حذفی به روزهای پایانی سال ۱۳۶۷ باز می‌گردد؛ روزی که تکلیف طرف صعودکننده به ضیافت پنالتی‌ها کشید و درخشش وحید قلیچ مقابل امیر قلعه‌نویی و پنالتی‌ای که محمدرضا شکورزاده از دست داد، قرمزپوشان را راهی دور بعدی کرد.

پسران آبی ۳۳ سال به انتظار نشستند تا در همان دور، آن شکست را با یه پیروزی سه‌گله به‌یادماندنی تلافی‌کنند؛ پیروزی‌ای که نه‌تنها به پرویز مظلومی لقب «پرویز سوبله‌چوبله» را بخشید، بلکه خط پایانی شد بر ماجراجویی حمید استیلی روی نیمکت پرسپولیس. قرمزها و آبی‌ها تاکنون دو مرتبه دیگر نیز در جام حذفی با یکدیگر به زورآزمایی پرداختند که در نتیجه آن، استقلال یک نیمه‌نهایی را در سال گذشته از آن خود کرد و ارتش سرخ نیز در فینال فصل ۷۷-۷۸ مقابل رقیب سنتی خود جشن قهرمانی به پا کرد.

در شهرآورد پنجم پایتخت در جام حذفی، هر دو طرف بهانه‌ها و انگیزه‌های خاص خود را ورای حساسیت و جذابیت همیشگی دربی‌ها دارند تا به ما اطمینان خاطر بدهند که ما شاهد یک نمایش محتاطانه از سوی هیچ طرفی نخواهیم‌ بود. شاگردان فرهاد مجیدی محکوم به کنار زدن رقیب همیشگی خود هستند تا فصل را بدون جام به پایان نرسانند. سرخ‌پوشان نیز به‌دنبال پیروزی در ۹۰ دقیقه خواهند بود تا در بازی‌های رودررو، از حیث تعداد پیروزی‌ها با استقلال برابر گردند.

مجیدی و یحیی گل‌محمدی در دو شهرآورد فصل گذشته که مقابل یکدیگر قرار گرفتند، ثابت‌کردند کلمه «ترس» در لغت‌نامه آنان بی‌معنی است. هر دو سرمربی نه‌تنها در کنار مستطیل سبز، بلکه در مقابل شرایط داخلی دشوار سرخآبی‌ها نیز با جسارت برخورد می‌کنند. گل‌محمدی ماه‌ها برابر بی‌پولی باشگاه و جدایی دومینویی ستارگان تیمش ایستاد تا پرچم پرسپولیس را یک بار دیگر در فینال لیگ قهرمانان برافراشته کند. فرهاد مجیدی نیز این روزها در اوج اختلافات میان اعضای هیأت‌مدیره استقلال، برای متحد نگاه‌داشتن تیم می‌جنگد و حتی در تلاش است تا مشکلاتی را رفع‌ کند که پرداختن به آنان وظیفه مدیریت باشگاه است.

به هر ترتیب، استقلال و پرسپولیس با تمام مشکلاتی که در طول فصل مقابلشان تاب آوردند، به‌عنوان برگزیده‌های فوتبال ایران با یکدیگر پیکار خواهند کرد. دیدار حذفی آنان می‌تواند در لیگ قهرمانان آسیا نیز تکرار گردد تا کلکسیون نبردهای تمام‌عیار دو قطب پایتخت فوتبال ایران در چند سال اخیر تکمیل‌گردد.

 

میعاد نیک

 

 با کش‌وقوس‌های فراوان و پس از مدتی معطلی بالاخره قرعه‌کشی مرحله یک‌چهارم نهایی رقابت‌های جام حذفی فوتبال ایران برگزار شد تا گوی شانس به شهرآورد نودوششم در این دوره از مسابقات روی بیندازد. سوای این‌که برگزاری دربی پایتخت همیشه حساسیت‌ها و حواشی مختص به خودش را داشته و این تنش‌ها حتی بدون حضور تماشاگران در استادیوم بزرگ آزادی نیز ادامه‌دار بوده، انجام مسابقه استقلال و پرسپولیس در جام حذفی شدت چنین حساسیت‌هایی را بیش از پیش افزایش می‌دهد؛ به‌خصوص اکنون که استقلال نتوانسته از دربی‌های رفت و برگشت لیگ بیستم حتی یک پیروزی کسب کند و از آن‌طرف نیز در آخرین شهرآورد جام حذفی نیز این تیم پرسپولیس بوده که مقهور رقیب سنتی‌اش شده. رقابت‌های جام حذفی به خودی خود از پکیج کامل حساسیت‌ها برخوردارند اما اقدام سازمان لیگ فوتبال ایران و در رأس آن مسئولین کمیته‌های برگزاری مسابقات و همچنین رئیس سازمان لیگ که سرپرستی نایب‌رئیسی فدراسیون فوتبال را نیز برعهده دارد، از حداقل منطق و مصلحت‌اندیشی‌های معمول هم برخوردار نیست. تیم ملی فوتبال کشورمان که در حساس‌ترین روزهای تاریخ یک سال اخیر خود در منامه مجبور به جنگیدن با تمامی رقباست و شرایط بسیار دشواری را سپری می‌کند، بخش اعظمی از هویت خود را مدیون بازیکنان سرخابی ا‌ست که بارها به‌صورت فیکس در ترکیب تیم دراگان اسکوچیچ حاضر بوده و یا به‌عنوان یار تعویضی گره از کار تیم ملی باز کرده‌اند. قطعاً ممکن بود که پس از بازگشت یوزهای ملی‌پوش به کشور و بعد از کسب پیروزی مقابل تیم ملی فوتبال عراق، قرعه‌کشی مذکور انجام شود و قرعه تیم‌ها برای مرحله یک‌چهارم نهایی رقابت‌های جام حذفی فوتبال کشور تعیین گردد اما علت این عجله و شتاب‌زدگی مسئولین سازمان لیگ اصلاً مشخص نیست. قطعیت برگزاری دربی در آینده‌ای نه‌چندان دور حتی اگر یک درصد از ذهن ملی‌پوشان را به‌خود درگیر کند و باعث کسب نتیجه‌ای نامناسب در واپسین گام تیم ملی در بحرین شود، مقصر اول تا آخر آن سازمان لیگی خواهد بود که مدت‌هاست از هیچ نهادی حرف‌شنوی نداشته و همه اموراتش را جزیره‌ای اداره می‌کند.

 

سامان موحدی راد

 

در گرمای روزهای فوتبال ملی و در حالی که از یک سو رقابت‌های جام ملت‌های اروپا در جریان است و از سوی دیگر تیم ملی در بحرین منتظر صعود به دور انتخابی جام جهانی است، قرعه‌کشی رقابت‌های جام حذفی برگزار شد تا یک قرعه هیجان‌انگیز انتخاب شود. دیدار استقلال و پرسپولیس در یک‌چهارم نهایی جام حذفی که به هواداران فوتبال یک دربی اضافه‌تر از دو بازی سالانه در لیگ هدیه داده است. احتمالاً پایان لیگ‌های اروپایی و بازی‌های گرم ملی باعث نشده فراموش کنید که رقابت‌های باشگاهی در ایران به پایان رسیده. هم رقابت‌های لیگ باید بعد از بازی‌های تیم ملی دنبال شود و هم جام حذفی تا سرانجام قهرمان دو جام ایرانی مشخص شود.

اگرچه استقلال و پرسپولیس دیدارهای کمتری در قالب رقابت‌های جام حذفی انجام داده‌اند اما همیشه بازی‌های این دو تیم در این جام دیدنی‌تر از دیدارهای لیگ بوده است. حداقل اینکه تعداد بازی‌های حوصله سربر و خسته‌کننده آن کمتر بوده است. دلیل اصلی آن هم ماهیت اصلی این بازی‌ها و لزوم داشتن یک برنده در پایان بازی است. چیزی که موجب می‌شود محافظه‌کارترین مربی‌ها هم محافظه‌کاری را کنار بگذارند و با تمام قوا به میدان بیایند. این را بگذارید کنار این مسأله که بازی دو تیم در سال‌های اخیر از فاز یک دربی خسته‌کننده هم خارج شده و معمولاً بازی‌های هیجان‌انگیزی از سوی دو تیم دیده‌ایم. برای همین احتمالاً در هفته‌های آتی یک دیدار هیجان‌انگیز در انتظار فوتبال ماست. دیداری که هر دو تیم برای پیروزی در آن انگیزه‌های فراوانی دارند.

فرهاد مجیدی دربی قبلی را واگذار کرده و علاوه بر آن شانس کمی هم در لیگ برتر برای کسب جام دارد و برای همین باید جام حذفی را برای استقلالی‌ها کسب کند تا جایگاه خود را به عنوان مربی مستحکم‌تر کند. آن هم در استقلالی که نارضایتی هوادار از یک طرف و ناپایداری هیأت مدیره از سوی دیگر می‌تواند بزرگترین تهدید برای یک سرمربی باشد. فرهاد مجیدی همچنین می‌داند که پیروزی در دربی تا چه میزان می‌تواند جایگاه او را در سکوها هم مستحکم‌تر کند. او این بار قصد جا زدن ندارد و می‌خواهد علیه مدیران نالایق استقلال ایستادگی کند. برای همین به حمایت هواداران نیاز دارد.

از سوی دیگر یحیی گل‌محمدی خودش را در آستانه تاریخ‌سازی می‌بیند. او می‌تواند با حفظ فرم خوب تیم خود لیگ را بار دیگر فتح کند. مهم‌ترین رقیب آنها در لیگ سپاهان است که رقیبی گردن‌کلفت به نظر می‌رسد اما او علاوه بر لیگ، جام حذفی را هم می‌خواهد تا مثل برانکو در پی کسب سه‌گانه برای پرسپولیس باشد. روزهای داغ فوتبالی در ایران قرار است همچنان ادامه داشته باشد. یکی از بهترین‌هایش همین دربی جام حذفی خواهد بود.