تقابل با عراق در چند دهه گذشته روزهای تلخ و شیرینی را برای فوتبال ایران رقم زده است. حالا که بحث بازی شب گذشته ایران و عراق داغ است بد نیست بازی‌های مهم دو تیم تا پیش از رقابت امسال را به نقل از فوتبال ۳۶۰ مرور کنیم:

 

روزهای بدون باخت

تیم‌های ملی ایران و عراق اولین بار در یک بازی دوستانه در سال 1341 به مصاف هم رفتند. بعد از دو بازی دوستانه، اولین بازی رسمی دو تیم به رقابت‌های مقدماتی المپیک 1964 توکیو برمی‌گردد که ایران موفق شد با 4 گل از سد میهمان خود بگذرد. قدرت فوتبال دو تیم قبل از انقلاب قابل مقایسه نبود و عراق در هیچ بازی رسمی‌ای در آن دوران موفق نشد ایران را ببرد. در آن سال‌ها از غرب آسیا کویتی‌ها با سرمایه‌گذاری‌ای که در فوتبال کرده بودند، حریف اصلی ایران بودند. ایران و عراق تا سال 55، 6 بار در بازی‌های رسمی (مقدماتی المپیک، جام ملت‌های آسیا و بازی‌های آسیایی) به مصاف هم رفتند که سهم ایران 5 برد و یک تساوی در این بازی‌های رسمی بود. در آن سال‌ها تنها بازی رسمی دو تیم در عراق که به مقدماتی المپیک 1964 برمی‌گشت، برنده‌ای نداشت.

 

قدرتمند شدن عراق و صعود به جام جهانی

عراقی‌ها بعد از انقلاب قوی‌ترشدن و حتی حضور در جام جهانی 1986 مکزیک را هم تجربه کردند. اولین بازی ایران و عراق بعد از انقلاب و پایان جنگ تحمیلی، سال 1368 در کشور کویت و از رقابت‌های جام صلح و دوستی برگزار شد که آن بازی برنده‌ای نداشت و دو تیم به تساوی بدون گل رضایت دادند. بعد از آن تساوی، فوتبال ایران که در بازی‌های رسمی باختی مقابل عراق نداشت، دو بازی پیاپی را به آنها باخت. اولین بازی مهم دو تیم بعد از جنگ، به مقدماتی جام جهانی 1994 آمریکا برمی‌گردد. تیم ملی در آن رقابت‌ها که در کشور قطر برگزار می‌شد، شکست تلخ و ناباورانه 2 بر یک را مقابل عراق تجربه کرد. ایران همچنین در بازی اول خود در جام ملت‌های آسیا 1996 در امارات، با نتیجه 2 بر یک مقابل عراق شکست خورد. تیم ملی با وجود باخت در شروع جام ملت‌های آسیا مقابل عراق، در ادامه رقابت‌ها عملکرد قابل قبولی داشت و در نهایت همراه با محمد مایلی‌کهن به مقام سوم این جام رسید.

 

اولین برد

ایران بعد از انقلاب اولین برد خود مقابل عراق را در جام ملت‌های آسیا سال 2000 کسب کرد. تیم ملی در آن رقابت‌ها با تیم‌های لبنان (میزبان)، تایلند و عراق همگروه شده بود و در بازی سوم خود با تک گل علی دایی موفق شد از سد عراق بگذرد و به عنوان تیم اول به یک‌چهارم نهایی صعود کند. شاگردان جلال طالبی در تیم ملی بعد از برد مقابل عراق، در یک‌چهارم نهایی به کره جنوبی باختند و وداعی تلخ با این رقابت‌ها داشتند.

 

مهم‌ترین پیروزی

تیم ملی در مرحله آخر مقدماتی جام جهانی 2002 کره جنوبی و ژاپن با عراقی‌ها همگروه شد. همگروهی با عراق بعد از برد مقابل این تیم در جام ملت‌های آسیا، فرصت خوبی بود تا ایران انتقام باخت در مقدماتی جام جهانی 1994 آمریکا را هم از آنها بگیرد. با وجود اینکه در آن سال‌ها به عراق جنگ‌زده میزبانی داده نمی‌شد، موافقت شد تا آنها برای مقدماتی جام جهانی از ایران میزبانی کنند. شاگردان میروسلاو بلاژویچ بعد از برد خانگی مقابل عربستان و تساوی خارج از خانه مقابل تایلند، باید در بغداد به مصاف عراق می‌رفتند. تیم ملی در بغداد در روز درخشش علی دایی و علی کریمی موفق شد با نتیجه 2 بر یک از سد عراق بگذرد. علی دایی با گلزنی در آن بازی، به رکورد گلزنی در چهار بازی پیاپی مقابل عراق رسید. آن برد تنها پیروزی ایران مقابل عراق در خاک این کشور است که می‌توان آن را مهم‌ترین برد بعد از انقلاب ایران مقابل عراق دانست. تیم ملی در بازی برگشت هم با گل‌های مهدی مهدوی‌کیا و علی کریمی با نتیجه مشابه 2 بر یک از سد عراق گذشت تا شاگردان بلاژویچ کروات، 6 امتیاز مقدماتی جام جهانی را از آنها گرفته باشند.

 

شکست دادن قهرمان جام ملت‌های آسیا

عراقی‌ها در سال 2007 موفق شدند قهرمان جام ملت‌های آسیا شوند. آنها در جام ملت‌های آسیا 2011 قطر با ایران همگروه شدند و در بازی اول باید دو تیم به مصاف هم می‌رفتند. مدعی عنوان قهرمانی در آن بازی خیلی زود به ایران گل زد اما این شاگردان افشین قطبی در تیم ملی بودند که با یک بازگشت خوب، توانستند مقابل عراق به برتری برسند؛ غلامرضا رضایی در نیمه اول بازی را به تساوی کشاند و در نیمه دوم هم ایمان مبعلی با یک ضربه ایستگاهی گل دوم ایران را زد تا تیم ملی جام را با برد 2 بر یک مقابل عراق آغاز کند.

 

روز تلخ فوتبال ایران

تیم ملی بعد از برد مقابل عراق در جام ملت‌های آسیا 2011، در یک‌چهارم نهایی جام ملت‌های آسیا 2015 استرالیا دوباره با این کشور روبه‌رو شد. دو تیم قبل از جام در یک بازی دوستانه در استرالیا به مصاف هم رفته بودند که ایران با تک گل سردار آزمون از سد عراق گذشته بود. بازی با عراق در یک‌چهارم نهایی، یکی از روزهای فراموش نشدنی فوتبال ایران شد. تیم ملی با تک گل سردار آزمون از حریف پیش بود که مهرداد پولادی روی یک اشتباه در دقیقه 43 کارت زرد دوم را از بنجامین ویلیامز استرالیایی گرفت و با اخراج او شرایط بازی در نیمه دوم تغییر کرد. عراقی‌ها در دقیقه 53 گل تساوی را به ایران زدند تا در پایان 90 دقیقه، دو تیم به تساوی یک بر یک برسند. در دو وقت اضافه 15 دقیقه‌ای بازی، عراقی‌ها دوبار از ایران پیش افتادند و شاگردان کارلوس کی‌روش توانستند هر دو گل را جبران کنند تا در نهایت ضربات پنالتی تیم پیروز را مشخص کند. در ضربات پنالتی احسان حاج‌صفی و وحید امیری نتوانستند پنالتی خود را گل کنند تا در نهایت تیم ملی در یک بازی دراماتیک، وداعی تلخ با جام ملت‌های آسیا داشته باشد.

شاگردان کارلوس کی‌روش بعد از باخت در جام ملت‌های آسیا 2015 مقابل عراق، در جام ملت‌های آسیا 2019 امارات هم با این تیم همگروه شدند. تیم ملی بعد از دو برد مقابل یمن و ویتنام، در سومین بازی به مصاف عراق رفت و در روزی که کی‌روش به چند بازیکن اصلی تیم خود استراحت داده بود، با این تیم به تساوی بدون گل رسید تا ایران به عنوان تیم اول به یک‌هشتم نهایی جام ملت‌های آسیا صعود کند. ایران در دوران 8 ساله حضور کی‌روش در تیم ملی، هیچ وقت نتوانست در یک بازی رسمی عراق را شکست دهد.

آخرین جدال دو تیم تا قبل از بازی دیشب هم در مقدماتی جام جهانی در کشور اردن برگزار شد. بازی دو تیم با نتیجه یک بر یک دنبال می‌شد که مسعود شجاعی کاپیتان تیم ملی در دقیقه 81 با گرفتن کارت زرد دوم از داور سریلانکایی، اخراج شد و شاگردان مارک ویلموتس در دقیقه (2+90) گل دوم را از عراق خوردند تا تیم ملی 10 نفره، مقابل عراق متحمل شکست 2 بر یک شود.