امیررضا همایون
خبرنگار
فدراسیون فوتبال هلند پس از عدم کسب نتیجه با فرانک دی بوئر در بازی‌های اول مقدماتی جام جهانی قطر و جام ملت‌های اروپا 2020 به سراغ لوئیس فان خال سرمربی کهنه‌کار هلندی دنیای فوتبال برای هدایت تیمش در بیست و دومین دوره جام جهانی فوتبال رفت و به نوعی می‌توان گفت فدراسیون هلند با واگذار کردن هدایت تیم ملی فوتبال کشورش به فان خال به انتخاب هشت سال قبلش بازگشت.
این مربی کهنه‌کار در حالی با عقد قراردادی پس از پایان یورو 2020 تا پایان جام جهانی 2022 به هلند پیوست که در ابتدا نماش غرورانگیز لاله‌های نارنجی را به آنها بازگرداند و تیمش را به طور قاطعانه و با صدرنشینی پس از یک دوره غیبت به مهم‌ترین و معتبرترین تورنمنت فوتبالی جهان رساند. اما دومین مأموریت فان خال با هلند مرحله گروهی سومین دوره لیگ ملت‌های فوتبال اروپا بود، رقابت‌هایی که در آن هم تیم تحت هدایت فان خال با قاطعیت و صدرنشینی به مرحله نیمه نهایی صعود کرد تا هواداران هلند در سراسر جهان باتوجه به تیم‌های همگروه‌شان بار دیگر به تکرار خاطره سال‌های 2010 و 2014 توسط این تیم امیدوار شوند، با شروع این رقابت‌ها برای هلند در تاریخ 30 آبان سال‌جاری و انجام اولین بازی این تیم مقابل شاگردان آلیو سیسه که اگرچه با پیروزی 2 بر صفر لاله‌ها همراه بود اما این تیم بسیار سخت مقابل قهرمان آفریقا به پیروزی رسید تا تمام امیدواری‌ها نسبت به تیم جوان هلند مبنی بر صعود به مراحل پایانی (یک چهارم نهایی و شاید نیمه نهایی) را تا حدود زیادی ناامید کند اما ناامیدی هواداران این تیم پس از بازی مقابل اکوادور در هفته دوم مرحله گروهی به اوج خود رسید، زمانی که همه انتظار داشتند شاگردان فان خال با رسیدن به دومین پیروزی متوالی‌شان به عنوان اولین تیم به دور حذفی صعود کنند اما در کمال ناباوری مصاف یاران فن دایک با اکوادور با تساوی یک-یک دو تیم به پایان رسید تا سرنوشت دو تیم برای صعود به مرحله حذفی به روز پایانی کشیده شود، عملکردی که حتی بدبین‌ترین هوادار هلند هم انتظار آن را نداشت.
 
اتفاق عجیب
به جرأت می‌توان گفت هیچ‌کدام از هواداران فوتبال در قطر انتظار صعود نکردن تیم ملی هلند پس از بازی دوم را نداشته‌اند، اتفاقی که با تساوی تعجب‌برانگیز شاگردان فان خال مقابل تیم ملی اکوادور به حقیقت پیوست و لاله‌ها روز سه‌شنبه هفته جاری برای صعود به دور حذفی به عنوان تیم اول به مصاف میزبان مسابقات می‌روند و اگر می‌خواهند به عنوان تیم اول گروه A مسابقات به جمع شانزده تیم نهایی اضافه شوند بابد مقابل شاگردان فیلیکس سانچز به پیروزی برسند، موضوعی که البته باتوجه به قدرت تیم ملی قطر نسبت به هلند و نداشتن شانس از سوی قطر برای صعود به مرحله بعد کار سختی را پیش روی شاگردان فان خال برای صعود به عنوان تیم اول قرار نمی‌دهد.
 
آرزوهای بر باد رفته
کسب مقام قهرمانی در رقابت‌های پیش رو یکی از آرزوهای طرفداران تیم هلند در سراسر جهان بود، آرزویی که به نظر می‌رسد باتوجه به عملکرد این تیم تا به اینجای کار بر باد رفته، البته این را هم باید اضافه کنیم که فوتبال غیرقابل پیش‌بینی است و احتمال اینکه هلند قدرت بازیکنانش را برای ارائه نمایش بهتر در مرحله حذفی تقسیم کرده باشد وجود دارد، در حال حاضر و پس از اتمام دور دوم مرحله گروهی تیم ملی هلند با 4 امتیاز در رتبه اول، اکوادور به مانند هلند با 4 امتیاز در رتبه دوم و سنگال هم با 3 امتیاز در رتبه سوم قرار دارد. این امتیازات باعث شده که هر سه تیم فوق شانس صعود به دور حذفی را داشته باشند و به نوعی می‌توان گفت گروه اول مسابقات که پس از قرعه‌کشی مرحله نهایی در ماه آوریل پیش‌بینی می‌شد یکی از آسان‌ترین گروه‌های ممکن رقابت‌ها باشد، حالا و پس از آغاز مسابقات به یکی از سخت‌ترین و پیچیده‌ترین گروه‌ها بدل شده است.


 

فلیکس سانچس سرمربی اسپانیایی قطر بعد از بازی گفت: «ما می‌دانیم که این رقابت چقدر سخت است. می‌خواستیم بیشتر از این جلو برویم اما محدودیت‌هایی در منابع داریم. ما مثل دیگر تیم‌ها در این سطح بازی نکرده بودیم و به همین دلیل کم تجربه بودیم.»
خیلی‌ها شاید با ادعای فلیکس در مورد محدودیت در منابع مخالف باشند و آن را به چالش بکشند. او در مورد کشوری صحبت می‌کند که رقمی در حدود 220 میلیارد دلار برای آماده‌سازی این تورنمنت هزینه کرده است، نه فقط برای تأمین زیرساخت‌ها بلکه برای از صفر ساختن تیم ملی این کشور و بازسازی کلی آن.
سرمایه‌گذاری رؤیایی قطر در زیرساخت‌های فوتبال بویژه در آکادمی اسپایر تبدیل به یک سوژه مطالعاتی برای بسیاری از کشورهایی شده است که به دنبال توسعه ورزش خود هستند. تیم 26 نفره فوتبال قطر دارای بازیکنانی از هشت کشور مختلف است و همین تیم در جام ملت‌های آسیا 2019 قهرمان قاره شد.
عمده بازیکنان تیم ملی قطر در باشگاه‌های این کشور و بویژه دو تیم السد و الدحیل بازی می‌کنند اما امیدواری‌ها در مورد هماهنگی بالا و شناخت این بازیکنان از یکدیگر برای جبران کمبودهای تاکتیکی و تکنیکی این بازیکنان، در جام جهانی با پاسخ منفی روبه‌رو شد.
برای ساختن یک تیم فوتبال قدرتمند و البته برای ساخت فرهنگ فوتبالی در یک کشور به چیزی بیشتر از پول نیاز است و زمان نیز در این موضوع تأثیرگذار است. شاید به همین دلیل است که قطری‌ها بابت خروج زودهنگام از جام جهانی چندان ناراحت نبودند.
سانچس در ادامه حرف‌های خود گفت: «ما می‌خواستیم میزبان یک تورنمنت خوب باشیم و به نظرم این خواسته را برآورده کردیم.»
 
از اینجا به بعد
اوضاع می‌تواند در بازی آخر برابر هلند برای قطری‌ها بدتر شود چون هلند برای صعود قطعی هنوز به یک امتیاز نیاز دارد و برای صدرنشینی در گروه نیز احتمالاً باید سه امتیاز را کسب کند و به همین دلیل آنها بسیار باانگیزه هستند. اما برای سانچس که این تیم را از رده پایه در اختیار داشته و طی یک دهه اخیر آن را ساخته است پایان جام جهانی به معنی پایان فوتبال در قطر نیست. او بر این باور است که سرمایه‌گذاری‌ها در فوتبال این کشور جواب خواهد داد: «این کشور یک هدف بلندمدت دارد. جام جهانی به پایان خواهد رسید اما فوتبال اینجا ادامه دارد. ما تجربه بیشتری کسب خواهیم کرد و می‌توانیم در رقابت‌های بیشتری مثل جام جهانی شرکت کنیم. این اولین جام جهانی ما است. خیلی عالی است که بار دیگر بتوانیم در این جام باشیم.»
پیشرفت فوتبال قطر شاید با توانایی آنها در دفاع از عنوان قهرمانی‌شان در آسیا و صعود به جام جهانی بعدی به شکل بهتری مورد قضاوت قرار بگیرد.
اما جام جهانی بدون قطر هم ادامه دارد و حذف میزبان از هیجان این تورنمنت کم نخواهد کرد. شوی بزرگ فوتبالی در خلیج فارس همچنان با شور و اشتیاق فراوان جریان دارد.
 

ویرجیل فن‌دایک کاپیتان و مدافع میانی تیم ملی هلند به مارکو فن‌باستن اسطوره فوتبال این کشور که به عنوان یک مفسر تلویزیونی از عملکرد او در جریان تساوی یک – یک برابر اکوادور انتقاد کرد پاسخ داد. هلند در دومین بازی خود در جام جهانی 2022 به مصاف اکوادور رفت و در حالی که با کسب پیروزی در این بازی می‌توانست صعودش را به مرحله یک هشتم نهایی مسجل کند، بازی یک بر صفر برده را با تساوی یک – یک عوض کرد. هلند در دقیقه ششم مسابقه توسط کودی گاکپو پیش افتاد اما بعد از آن برای رسیدن به یک سوم دفاعی حریف به مشکل برخورد. اکوادور در نیمه دوم خیلی زود مزد بازی بهترش را با گلزنی انر والنسیا گرفت و بعد از آن هم چند بار دیگر دروازه لاله‌های نارنجی را تهدید کرد. تیم لوئی فن‌خال در دقایق فراوانی از بازی تحت فشار قرار داشت و در نهایت با بسنده کردن به یک امتیاز به کارش پایان داد. در پایان بازی انتقادات از عملکرد خط دفاعی هلند صورت گرفت و در این بین فن‌دایک و ناتان آکه به عنوان مهره‌های اصلی این خط بیشتر مؤاخذه شدند. فن‌باستن پس از بازی در گفت‌و‌‌گو با شبکه NOS هلند عملکرد فن‌دایک را به عنوان رهبر تیم ملی هلند زیر سؤال برد و گفت: «شما خیلی سریع پیش می‌افتید و فکر می‌کنم در‌ آن زمان بازیکنان به خودشان می‌گفتند اوکی، ما که جلو هستیم، حالا باید دفاع کنیم. این طرز تفکر اما به ما کمک نمی‌کند. من فکر می‌کنم که ویرجیل در آن زمان باید به عنوان فرمانده تیم جلوی این اتفاق را می‌گرفت. او خیلی حرف می‌زند اما پیامی به تیم منتقل نمی‌شود. بهترین بازیکن تیم ما از نظر من؟ ویرجیل (به طعنه) شما دیدید که او هنگام در اختیار داشتن توپ چه کارهایی می‌کرد... او با یک بغل پا توپ را به بازیکن کناری‌اش پاس می‌داد، در حالی که باید به بازی سرعت می‌داد.» حرف‌های فن‌باستن به مذاق فن‌دایک خوش نیامد و مدافع لیورپول هم اینگونه جوابش را داد: «از هیلورسوم (دفتر مرکزی شبکه NOS) تحلیل کردن بازی کار آسانی است. نمی‌خواهم بگویم که بازی فوق‌العاده‌ای انجام دادم، اصلاً اما چیزهایی که درباره من به عنوان یک کاپیتان سرافکنده گفته شد... خودتان باشید در واکنش به آنها چه کار می‌کنید؟ من همیشه در حملات شرکت دارم و به بهترین شکل ممکن تیم را هدایت می‌کنیم.»

کریستیانو رونالدو خیلی زود ذهن هواداران را از جنجال جدایی‌اش از منچستریونایتد منحرف کرد؛ وقتی که در اولین بازی تیم ملی پرتغال در جام جهانی 2022 مقابل غنا گلی زد که به پیروزی 3 بر 2 این تیم کمک کرد. ستاره 37 ساله در این بازی نه تنها پنالتی گرفت بلکه خودش آن را به گل تبدیل کرد تا اولین نفر در تاریخ باشد که در 5 جام جهانی گل می‌زند.
بر سر این پنالتی اما حرف و حدیث‌هایی شکل گرفت چرا که اوتو آدو سرمربی تیم ملی غنا معتقد بود که پنالتی به ناحق به نفع پرتغال اعلام شده است. کمیته فنی فیفا اما بی‌توجه به این مسأله، به تمجید از رونالدو و شیوه‌ای که او این پنالتی را گرفت پرداخته است. در یک جلسه توجیهی در شهر دوحه، ساندی اولیسه، عضو گروه مطالعات فنی فیفا (TSG) گفت که مهاجمان فوتبال این روزها باهوش‌تر از قبل هستند. مهاجم سابق تیم ملی نیجریه که در جام جهانی 1998 برای این تیم بازی کرد، ادامه داد: «رونالدو در حرکتش که منجر به پنالتی شد، زیرکانه کار کرد. شاید این همان نشانه‌ای باشد که مهاجمان باهوش‌تر از قبل شده‌اند. پنالتی رونالدو، حالا مردم هرچه می‌خواهند درباره‌اش بگویند، اما ذکاوتی که او با صبر کردن برای دریافت توپ دوم و دریافت آن نشان داد و حرکت پایش برای ایجاد برخورد با بازیکن حریف، بسیار هوشمندانه بود. او یک نابغه تمام
عیار است.»  اولیسه افزود: «باید به بازیکنان به خاطر باهوش‌تر شدن‌شان تبریک گفت. البته VAR هم یک دلیل بزرگ برای آن است که چرا این روزها پنالتی‌های بیشتری دارد اعلام می‌شود. چون داوران می‌توانند سه چهار بار صحنه مشکوک را  تماشا کنند.»
TSG گروهی از کارشناسان فنی همکاری کننده با فیفا است که زیر نظر آرسن ونگر سرمربی سابق آرسنال اداره می‌شود و در جام جهانی هم با بررسی بازی‌ها، تحلیل‌های فنی مرتبط با عملکرد بازیکنان و اطلاعات مربوط به آن را ارائه می‌کند.