کمتر از سه هفته دیگر برزیل به‌عنوان یکی از مدعیان قهرمانی جام جهانی 2022 به قطر می‌رود. نه تنها در صدر رنکینگ جهانی هستند، بلکه در شش سال اخیر تنها در دو مسابقه رسمی شکست خورده‌اند. آنها ترکیبی از ستاره‌ها و بازیکنان جوان هستند با مربیگری تیته که یک قهرمان ملی است و فوق‌ستاره تیم نیمار است که احتمالاً بزودی رکورد بهترین گلزن ملی را از پله می‌گیرد.
امروز اما انتخابات ریاست‌جمهوری برزیل برگزار می‌شود بین لوییز ایناسیو لولا داسیلوا، رئیس‌جمهوری سابق و چپگرا معروف به لولا و ژایر بولسونارو که جای او را گرفته. حتی با استانداردهای سیاست چندقطبی برزیل، این انتخابات، اختلافات زیادی در مردم برزیل به وجود آورده است.
نیمار آشکارا از بولسونارو حمایت کرده و در کانال یوتیوب رئیس‌جمهوری ظاهر شده و ویدیوهایی در شبکه‌های اجتماعی منتشر کرده که از او حمایت کرده، ستاره پاری‌سن‌ژرمن در اینستاگرام 180 میلیون فالوئر دارد. نیمار البته تنها حامی بولسونارو در تیم ملی برزیل نیست اما کمتر کسی علناً حمایت خود را ابراز داشته. این کار باعث شده لولا از رئیس‌جمهوری وقت بخواهد با نیمار و پدرش قراردادی ببندد و به خاطر خدماتش بخشی از مالیاتش را ببخشد.
داستان جالبی است: یکی از دو کاندیدای ریاست‌جمهوری بزرگترین ستاره فوتبال کشور را متهم می‌کند که در آستانه جام جهانی پاداش کارهای سیاسی‌اش را از رقیبش بگیرد. اما همه‌اش این نیست. تیته بدون اشاره به‌نام نیمار، سیاست‌گرایی در تیم ملی را تقبیح کرده و از بازیکنانش خواسته خودشان را خیلی درگیر نکنند. او همچنین گفته با بولسونارو دیدار نمی‌کند چه قبل از جام جهانی و چه حتی اگر قهرمان از قطر برگردد.
اگر برزیل قهرمان شود و تیته به‌عنوان مربی تیم برای دیدار با رئیس‌جمهوری به پایتخت نرود، او سنتی 64 ساله را شکسته است یعنی از سال 1958 که نخستین قهرمانی‌شان را به دست آوردند. بولسونارو رئیس‌جمهوری 214 میلیون برزیلی است حتی اگر در انتخابات شکست بخورد چون دوران ریاست جمهوری او تا آخرین روز سال 2022 یعنی دو هفته بعد از فینال جام جهانی ادامه دارد.
تیته و بولسونارو پیش از این هم سابقه تنش دارند. در سال 2019، وقتی برزیل قهرمان کوپا امریکا شد و بولسونارو مدال‌ها را به بازیکنان و کادر تیم داد، تیته خیلی سرد با او دست داد و زود رفت. دو سال بعد از بولسونارو انتقاد کرد به خاطر اینکه مصر است دوباره برزیل در میانه بحران کووید 19 میزبان شود. البته تیته می‌گوید با اصل این قضیه مشکل دارد و با لولا هم قهرمانی جام جهانی را جشن نمی‌گیرد: «نظر من عوض نشده. تیم ملی برزیل بخشی از میراث فرهنگی و ورزشی ما است، زیبا و شفاف است، صدای ما برزیلی‌ها است.»
ورود ورزشکاران به عرصه‌های اجتماعی مرسوم است اما خدمات سیاسی از نوع نیمار به بولسونارو نادر است حداقل در میان آنها که هنوز بازی می‌کنند. بخشی از آن به‌دلیل جمله معروف و کنایه‌آمیز مایکل جردن است: «جمهوریخواهان هم اسنیکرز می‌خرند». بخش دیگر آن به خاطر از دست دادن حمایت بخشی از جامعه است. هرچه باشد، برزیل در حالی به بزرگترین اتفاق بین‌المللی فوتبال می‌رود که همچنان متأثر از انتخابات ریاست‌جمهوری است. از نظر برخی، با توجه به موضع گیری‌های تیته و نیمار این نگرانی وجود دارد که تیم ملی برزیل که نماد اتحاد و میهن‌پرستی است، دچار اختلاف شود.
جالب اینکه تیته در طول بیش از شش سال مربیگری در برزیل، رختکن تیم را به شکلی عالی مدیریت کرده و سلسائو با روحیه‌ای متحد شبیه یک تیم باشگاهی بازی می‌کند نه صرفاً مجموعه‌ای از بهترین فوتبالیست‌های کشور. مطمئناً با موفقیت، حفظ اتحاد آسان‌تر می‌شود اما در موارد نادر ناکامی مثل حذف از یک‌چهارم‌نهایی جام جهانی 2018 یا باخت در فینال کوپاامریکای 2021 در این تیم خبری از اختلاف، انگشت اتهام به سوی یکدیگر نشانه رفتن و تفرقه نبوده است که پیش از این مرسوم بود.
باید دید آیا این اختلاف سیاسی روی اتحاد تیم قدرتمندی که تیته ساخته، تأثیر می‌گذارد؛ اینکه آیا اختلاف نظر فوق‌ستاره و مربی تیم درباره بولسونارو روی احتمالاً آخرین جام جهانی هر دو مؤثر است؟ 214 میلیون برزیلی امیدوارند این‌طور نشود و دعا می‌کنند اختلافات کاملاً از بین برود یا حداقل در قطر کنار گذاشته شود. سیاست نباید روی خواست ملت برای رسیدن به ششمین قهرمانی جهان تأثیر بگذارد.