فرزاد بیگی
خبرنگار

 داستان توپ طلا از سال 1995جهانی شد. قبل‌تر این جایزه فقط به اروپایی‌ها می‌رسید. «ژرژ وه آ» لیبریایی هم اولین و آخرین آفریقایی و هم نخستین برنده جهانی این جایزه معظم بوده است. در همه این سال‌ها شانزده نفر به این افتخار بزرگ دست یافته‌اند. شانزده ابرستاره.
تا قبل از ظهور تقریباً توأمان «کریستین رونالدو» و «لیونل مسی» و آغاز سلطنت دیرپای این دو اعجوبه؛ «رونالدوی برزیلی» تنها کسی بود که دو بار موفق به کسب توپ طلا شده بود. در واقع زیدان، رونالدینیو، فیگو و هیچ فوتبالیست بزرگ دیگری موفق به تکرار این افتخار نشده بودند. در روزگار محدود بودن توپ طلا به بازیکنان اروپایی نیز فقط «میشل پلاتینی» فرانسوی (2 بار) و «مارکو فن باستن» هلندی (3 بار) موفق به تکرار این عنوان و دریافت مجدد توپ طلا شده بودند. بنابراین کسب 13توپ طلای تقریباً پشت سر هم و رقابت دیوانه‌وار و افسانه‌ای دو ابرستاره هم‌روزگار، اتفاقی بدیع، بی‌نظیر و باور نکردنی بوده است. این دو نفر نه تنها رکورد دریافت توپ طلا، بلکه قریب به اتفاق آمار، استانداردها و افتخارات فردی جهان فوتبال را ارتقا داده و در سطحی دور از دسترس قرار داده‌اند.
تا قبل از آغاز عصر «لیونل و کریس» میانگین سنی برندگان توپ طلا در حدود 27 سال بوده است. دقیقاً محدوده‌ای که انتظار می‌رود بازیکنان به مرز پختگی کامل و بالاترین بازدهی رسیده باشند. با این حال غلبه هژمونی دو نفره «مسی/رونالدو» بر عالم فوتبال و انحصاری شدن توپ طلا؛ سبب دگردیسی معنادار در سن برندگان توپ طلا شد. سال 2008 «رونالدوی پرتغالی» در 23 سالگی و سال 2009 مسی در 22 سالگی نخستین توپ طلا را دشت کردند. از آن سال‌ها تاکنون، سن صاحبان این جایزه به همراه برندگان همیشگی‌اش بالا و بالاتر رفته است. با تداوم درخشش «دوقلوهای لاتین» عالم فوتبال و از سال 2016 که «رونالدو» با 31 سال سن به توپ طلای چهارم رسید تاکنون همه برندگان این جایزه، مردانی بالای 30 سال بوده‌اند. در واقع علاوه بر رونالدو و مسی که هر کدام دو توپ طلا را در آن سوی 30 سالگی به دست آورده‌اند؛ در این سال‌ها «مودریچ» در 33 سالگی و «کریم بنزما» در آستانه 35 سالگی موفق به کنار زدن «فرا زمینی‌ها» و شکار این جایزه ارزشمند شده‌اند. البته یک بار هم در سال 2020 «لواندوفسکی» 32ساله به حوالی توپ طلا رسید؛ اما همه‌گیری کرونا مانع از تحقق رویای ماشین گلزنی لهستانی‌ها شد.
نکته قابل تأمل این است که چگونه در غیاب «رونالدو» و «مسی» باز هم توپ طلا به ستاره‌هایی بالاتر از 30 سال می‌رسد؟ آیا این اتفاق صرفاً ادای دینِ عالم فوتبال به ستاره‌های پشت خط مانده است؟ به نظر نمی‌رسد چنین باشد. اگر در این اواخر اندک تردیدهایی در برگزیدگی و شایستگی این دو اعجوبه - بویژه در مورد آخرین توپ طلای مسی - وجود داشته؛ در لیاقت و استحقاق «مودریچ»، «لواندوفسکی» و «کریم بنزما» هیچ تردیدی وارد نیست و اکثریت کارشناسان و اهالی فوتبال از این انتخاب‌ها حمایت کرده‌اند.
به این ترتیب مسأله این است که چرا در روزگار افول تدریجی دوگانه «رونالدو/مسی» هیچ مدعی جوانی حضور ندارد و جایگاه این دو اعجوبه، صرفاً به وسیله مردانی هم نسل به چالش کشیده شده است. آیا تداوم کم‌نظیر دو ابرستاره مذکور سبب ترویج مبارزه‌جویی و رویاپردازی در مردانی از میانه دهه هشتاد میلادی شده است؟ آیا موفقیت‌های ادامه‌دار این دو نفر، سایر ستاره‌های هم‌روزگار را به حضور دیرپا در بالاترین سطح تشویق کرده است؟
شاید پاسخ این سؤال در سخنان مبارزه‌جویانه، امیدوارانه و توأم با اعتماد به نفس «روبرت لواندوفسکی» 34 ساله نهفته باشد. مرد لهستانی وقتی در جریان دریافت جایزه بهترین گلزن سال، در حاشیه مراسم توپ طلای 2022، با سخنان «دیدیه دروگبا» درباره «ارلینگ هالند» نروژی و تهدیدی که از سوی این ستاره نوظهور برای حدنصاب‌های بی‌نظیرش وجود دارد؛ روبه‌رو شد با خونسردی و لبخند گفت: «نسل جدید از راه می‌رسد، اما کار من هم هنوز تمام نشده و خواهیم دید که در آینده چه خواهد شد. چه بسا در بارسا به رکوردهایی بالاتر از گذشته خواهم رسید.»