گزارش

جک بانتاک     

 

این اولین بار نیست مجسمه فوق‌ستاره دنیای فوتبال جنجال ایجاد می‌کند و این بار ماجرا در هند رخ داده است. با گذشت چند روز از رونمایی از مجسمه کریستیانو رونالدو در گوا، هنوز هم اعتراض‌ها و انتقادها به این اقدام در هند ادامه دارد و ماجرا جنبه سیاسی پیدا کرده است.

آنطور که فرماندار ایالت گوا در مراسم پرد‌ه‌برداری از مجسمه ستاره پرتغالی گفت، این کار با هدف ایجاد علاقه به فوتبال در میان جوانان انجام شده: «به خاطر عشق به فوتبال و به درخواست جوانان خودمان، مجسمه کریستیانو رونالدو را در پارک قرار دادیم تا الهام‌بخش جوانان ما برای پیشرفت فوتبال باشد. رونمایی از این مجسمه مایه افتخار است.»

در حالی که مجسمه‌های دیگر رونالدو به خاطر شباهت نداشتن آنها به این بازیکن مورد انتقاد قرار گرفته و بحث‌برانگیز شده بود این یکی در گوا حساسیت سیاسی را برانگیخته است. گوا در خلیج غربی هند کوچکترین ایالت این کشور محسوب می‌شود و 450 سال تحت حاکمیت پرتغالی‌ها قرار داشته. البته این حاکمیت در سال 1961 به پایان رسیده است. یک معلم هندی که در زمینه قدرت بخشیدن به جوانان برای فعالیت به‌عنوان شهروندان جهانی کار می‌کند، در توئیتر، رونمایی از این مجسمه را غیرعاقلانه خوانده و یک کاربر دیگر گفته چرا به جای رونالدو از ستاره‌های فوتبال هند مانند سونیل چتری و بایچونگ بوتیا اینطور تجلیل نمی‌شود.

بوتیا، کاپیتان سابق تیم ملی هند که در این کشور به دیوید بکام معروف است، نخستین بازیکن هندی شد که با یک قرارداد حرفه‌ای به تیمی در اروپا رفت؛ او سال 1999 با بیوری انگلیس قرارداد بست. چتری که همچنان در 37 سالگی در سوپرلیگ هند بازی می‌کند، در جدول بهترین گلزنان ملی که همچنان بازی می‌کنند، پشت سر رونالدو با 80 گل نفر دوم است. او با لیونل مسی که هفت بار به‌عنوان بهترین بازیکن جهان توپ طلا را برده، برابر است. در رده‌بندی کلی هم پشت سر رونالدو، علی دایی، مختار داهاری از مالزی و فرانس پوشکاش پنجم است. رونالدو با 115 گل شش گل بیشتر از علی دایی زده است. البته بعضی‌ها هم مجسمه رونالدو را تحسین کرده‌اند و گفته‌اند این یک قدم اساسی است برای اینکه هند بزودی به جام جهانی برود.

سپ بلاتر، رئیس سابق فیفا یک بار فوتبال هند را «غول خفته» توصیف کرده بود اگرچه این کشور هرگز در جام جهانی حاضر نشده است. تیم ملی هند در سال 1950 از سوی فیفا دعوت شد که در جام جهانی بازی کند اما در نهایت این اتفاق نیفتاد چون سفر به برزیل برای حضور در جام جهانی خیلی گران تمام می‌شد و بازیکنان تیم ملی هند نمی‌توانستند با کفش فوتبال بازی کنند چون عادت داشتند پابرهنه بازی کنند.

 

ماجرای مجسمه

در سال 2017 در فرودگاه بین‌المللی کریستیانو رونالدو در زادگاه او در مدیرا از مجسمه‌ای رونمایی شد که واکنش‌های زیادی را در پی داشت. خیلی‌ها این مجسمه را بیشتر به نیال کویین، مهاجم سابق تیم ملی ایرلند جنوبی و یان آرنه ریسه مدافع سابق نروژ و لیورپول شبیه دانستند اما خالق مجسمه، امانوئل سانتوس از کارش دفاع کرد و گفت حتی خدا هم نمی‌تواند همه را راضی کند. چهار سال قبل هم یک مجسمه برنزی سه و نیم متری از رونالدو بیرون موزه اختصاصی او در مدیرا نصب کردند. در آستانه جام جهانی 2018 در روسیه نیز با مجسمه‌ای یخی در مسکو از رونالدو تقدیر کردند. مجسمه دیگری هم بیرون ورزشگاه سانتیاگو برنابئو در مادرید از رونالدو به نمایش درآمده است. این یکی را مجسمه‌ساز مشهور اسپانیایی، خوسه آنتونیو ناوارو آرتگا ساخته که بیش از همه مجسمه‌ها به بهترین گلزن تاریخ رئال مادرید شباهت دارد.

 

از مارادونا تا جورج بست

شباهت نداشتن مجسمه به صاحب آن، یکی از جنجال‌هایی بوده که همیشه با انتقاد مواجه شده. دو سال قبل در بلفاست از مجسمه جورج بست رونمایی شد برای آنکه 73 سالگی او را جشن بگیرند. این مجسمه در نزدیکی ویندسورپارک، نصب شد که نمایش‌های درخشان بست در تیم ملی ایرلندشمالی در دهه 60 و اوایل دهه 70 در آن صورت گرفت. اما یکی گفت مجسمه بیشتر شبیه لیونل ریچی خواننده است و دیگری آن را شبیه پل اسکولز دانست با موهای دهه 70. یکی هم آن را بدتر از مجسمه رونالدو در مدیرا توصیف کرد. اصولاً ساختن مجسمه یک اسطوره فوتبالی کار پردردسری است. چهار سال قبل یک نفر مجسمه مارادونا را در هند ساخت در حالی که جام قهرمانی جهان در سال 1986 را بالای سر برده بود. کاربران شبکه‌های اجتماعی اما گفتند بیشتر شبیه سوزان بویل، خواننده گات تلنت بریتانیا است تا ستاره جام جهانی مکزیک. مجسمه محمد صلاح در شرم‌الشیخ هم با واکنش‌های مشابهی مواجه شد.

مورد آخر هم به اندی ماری مربوط است که معلوم نیست چه احساسی داشته وقتی در مسترز شانگهای در سال 2011 از مجسمه او با لباس جنگجویان چینی رونمایی شد.

منبع: CNN و BBC