مارتین ساموئل
برای برگزاری یک تورنمنت فوتبال دو اصل وجود دارد. رعایت انصاف و باطراوت نگه داشتن جام اما جام ملتهای اروپا در برقراری هر دو اصل شکست خورده است. این هفته، سوییس در حالی وارد شهر بخارست شد تا با فرانسه در مرحله یکهشتم نهایی یورو 2020 روبهرو شود که برای کامل کردن برنامه بازیهایش بیش از 9 هزار مایل مسافت را پیمود یعنی چیزی حدود 8 هزار مایل بیشتر از حریفش. به همین دلیل آنچه بعد در مصاف دو تیم رخ داد معجزه بود. این نوع برنامهریزی یوفا اما درست نبود هرچند که سوییس با وجود آن پیروز شد.
نمونهای دیگر؛ تیم ملی ولز در ابتدای هفته در آمستردام بیش از 6 هزار و 500 مایل و به شهرهایی مانند باکو و رم سفر کرده بود وقتی که برای مصاف با دانمارک وارد زمین مسابقه شد. در سمت مقابل دانمارک نه تنها سه بازی مرحله گروهیشان را در خانه انجام داده بودند بلکه بعد از آن هم با یک پرواز خودشان را به اروپای مرکزی رساندند.
در همین حال اگر انگلیس به فینال برسد، از گروهی صعود کرده که در آن جمهوری چک حضور داشته و در مرحله نیمهنهایی هم باید با حریفی روبهرو شود که خودتان احتمالاًحدس زدهاید: دوباره جمهوری چک.
از مرحله مقدماتی تا فینال یورو 14 بازی برگزار میشود و چهار بازی یک تیم آن – 57/28 درصد - مقابل یک کشور است. در یک کنفدراسیون متشکل از 55 فدراسیون ملی، یک سازمان خیلی باید خبره باشد که بتواند چنین فضاحتی را در برنامهریزیاش برای برگزاری بازیها به بار بیاورد اما یوفا به هر شکلی بوده توانسته این کار را انجام دهد.
مارتین کالن مدیر اجرایی رویدادهای یوفا است. این نظر میشل پلاتینی رئیس سابق یوفا درباره او است که در سال 2013 گفت: «مارتین کالن چیزی در مورد فوتبال نمیداند. برای سازماندهی یورو، او فرد خوبی است اما بگذارید از فوتبال صحبت نکند.» این حرف پلاتینی بخشی از مصاحبه او بود که در آن اشاره کرد کالن از گسترش مسابقات قهرمانی اروپا به 24 تیم حمایت کرده است به این دلیل که قبلاً «تیمهای بزرگی در این تورنمنت حضور نداشتهاند». یکی از تیمهای بزرگی که او به آنها اشاره داشت لیتوانی بود که در تلاش برای صعود به مسابقات 2012، برابر لیختن اشتاین مساوی کرد.
بنابراین کار یوفا برای سازماندهی یورو 2020 یک توفان تمام عیار از برنامهریزیهای پوسیده است؛ کلی تیم در کلی مکان که کلی از هم دور هستند، در شیوهای برای برگزاری بازیها که ماحصل آن شکست است و ریسک بازیهای تکراری را افزایش میدهد. زمانی که یوفا باکو را هم میزبان بازیها کرد، یکپارچگی تورنمنت از بین رفت.
دو کشور که یکی از آنها را A3 و دیگری را A4 فرض میکنیم، به دلیل سفرهای طولانی همیشه در معرض آسیب قرار داشتند. ولز تیم A3 بود که باید دو بازی مرحله گروهیاش را در باکو و بعدی را در رم انجام میداد. برای تیم A4 که سوییس باشد داستان حتی بدتر بود: شروع از باکو، بعد سفر به رم و دوباره بازگشت به باکو. پس از آن، لندن، آمستردام یا بخارست، سپس مونیخ، سن پترزبورگ یا دوباره بازگشت به باکو. این یک برنامه مسخره بود که منجر به یک ضعف قابل توجه ورزشی شد. بنابراین یوفا در اولین آزمون شکست خورد: آزمون انصاف.
حالا، طراوت. چگونه ممکن است که در چهار گروه از شش گروه یورو در مرحله نهایی، بازیهایی داشته باشیم که در مرحله مقدماتی جام دیده بودیم؟ انگلیس - جمهوری چک، اسپانیا - سوئد، اتریش - مقدونیه شمالی و بلژیک - روسیه!
از این بدتر اینکه چطور ممکن است یکی از این بازیها را در مرحله نیمهنهایی هم ببینیم؟! یوفا قرعهکشیهای مسابقات باشگاهی خود را طوری برای از دست ندادن حق پخش تلویزیونی ماساژ میدهد تا تیمهای یک کشورها با هم دیدار نکنند. همین سازمان اما نمیتواند کاری برای جلوگیری از تکراری شدن مسابقات مرحله نهایی و مقدماتی یورو انجام دهد. جمهوری چک برای رسیدن به فینال باید دو انگلیس را در ویمبلی شکست دهد. این چطور میتواند عادلانه باشد؟
یکی از دردسرهایی که یوفا با 24 تیمی کردن یوروی 16 تیمی ایجاد کرد، سبب شده که اوکراین با اختلاف گل منفی، دو شکست و یک پیروزی انفرادی مقابل مقدونیه شمالی، به مرحله حذفی برسد.
عارضه دیگر این افزایش تیمها این است که با صعود چهار تیم رده سومی به مرحله یکهشتم نهایی، احتمال تکرار مسابقات بیشتر میشود، در واقع با این شیوه برگزاری مسابقات جلوگیری از بازیهای تکراری به معنای واقعی کلمه غیرممکن میشود و مدیران رویدادهای یوفا هم نمیتوانند غیرممکن را ممکن کنند. آنها اما نباید اصول انصاف و شادابی را از یاد ببرند. با این حال سعی کنید از ادامه مسابقات لذت ببرید.
منبع: دیلی میل