کریستیانو رونالدو داشت از هوای آزاد لذت می‌برد و با بهترین دوست و مشاورش، ریکاردو رگوفه، حرف می‌زد، که ناگهان حرفش را قطع کرد. او چند سوت زد و با دست راستش به هم‌تیمی‌هایش در پرتغال نشان داد که وقت بازگشت به هتل فرارسیده است. آنها هم بدون چون و چرا، رونالدو را همراهی کردند و برگشتند.

این اتفاق در اکتبر 2019 روی داد. در ساحل کاسکاییس در نزدیکی لیسبون، در میان انبوه هواداران، عکاسان و فیلمبرداران. این بخشی از کارهای همیشگی پرتغال در روزهای مسابقه است. آنها پیش از بازی برای پیاده‌روی صبحگاهی به بیرون می‌روند، با افراد محلی خوش‌وبش می‌کنند، عکس می‌گیرند و امضا می‌دهند. این کار به‌ندرت بیشتر از نیم‌ساعت طول می‌کشد و اغلب وقتی تمام می‌شود که رونالدو حس کند زمانش رسیده است.

هیچ بازیکنی در فوتبال ملی – حتی لیونل مسی – نفوذ مهاجم یوونتوس را ندارد. او 13 سال پیش در 22سالگی کاپیتان پرتغال شد. در ماه مارس، داور بازی با صربستان نپذیرفت که ضربه او از خط دروازه رد شده و او در اعتراض بازوبندش را به زمین کوبید اما حتی در آن هنگام هم کسی کاپیتانی او را زیر سؤال نبرد. فرناندو سانتوش، مربی پرتغال، در پاسخ به این پرسش که آیا بازوبند را پس می‌گیرد، خندید: «کریستیانو الگویی ملی است. هیچ‌کس نمی‌گوید واکنش او زیبا بود اما دلیلی در بحث بر سر کاپیتانی‌اش نمی‌بینم.»

خارج از میدان، کسی روی اقتدار رونالدو صحبتی ندارد. حالا قدرت او بسیار بیشتر از سال 2008 است که کاپیتان تیم شد اما در داخل میدان، اوضاع فرق دارد. این سؤال مطرح است که آیا تیم سانتوش بدون رونالدو بهتر بازی می‌کند؟

این بحث مدتی است که شکل گرفته اما اخیراً به خاطر آنچه که ظهور بهترین نسل فوتبال پرتغال می‌خوانند، پررنگ‌تر شده است. زمانی بود که کسی جرأت نداشت این سؤال را بپرسد اما حالا موج برگشته است.

یک گروه می‌گویند که پرتغال در غیاب رونالدو بسیار جذاب‌تر بازی می‌کند. آنها اواخر تابستان گذشته توانستند کرواسی، تیم دوم جام جهانی 2018 را با نتیجه چهار بر یک در هم بکوبند. کاپیتان تیم به دلیل مصدومیت غایب بود و برونو فرناندس، ژوائو فلیکس، دیوگو ژوتا و برناردو سیلوا بهترین بازی شش سال و نیم حضور سانتوش در تیم ملی را رقم زدند. اغراق نیست اگر گفته شود آنها می‌توانستند در ورزشگاه دراگائو پورتو، چهار گل دیگر هم به ثمر برسانند.

چنین نمایشی نشان داد که پرتغال بدون رونالدو هیچ مشکلی ندارد و البته مشخص شد که بازیکنان در غیاب کاپیتانشان چطور بازی می‌کنند.

دوارته تورنسی، خبرنگار او ژوگو نوشت: «پرتغال هنگامی که او نباشد، با کیفیت بیشتری بازی می‌کند. صرف حضور او در میدان باعث می‌شود بازیکنان در اولین فرصت تلاش کنند به او پاس بدهند. این واکنشی خودکار است و باعث می‌شود بازیکنان نتوانند تمام قابلیت‌های خود را نشان دهند. وقتی درباره برناردو سیلوا، برونو فرناندس، ژوائو فلیکس و حتی آندره سیلوا صحبت می‌کنید، این بسیار روشن می‌شود: همه آنها اگر از این قیدوبند ناخودآگاه رهایی یابند، بسیار بهتر می‌توانند کار کنند. تنها زمان مشخص می‌کند که آیا آنها می‌توانند موفقیتی که پرتغال با حضور رونالدو کسب کرده را ادامه دهند یا نه؟»

تا پنج سال پیش، تنها جام قهرمانی‌ای که پرتغالی‌ها بالای سر برده بودند، جام اسکای‌دام 1995 بود؛ تورنمنتی بسیار سطح پایین که در زمین چمن مصنوعی تورنتو بین منتخب لیگ کانادا و منتخب لیگ پرتغال برگزار شده بود.

اما با حضور رونالدو، اوضاع عوض شد. او کمک کرد پرتغال یورو 2016 و لیگ ملت‌های 2019 را فتح کند. پرتغال بارها به کسب قهرمانی نزدیک شده بود اما نتوانسته بود جام مهمی به دست بیاورد. آنها در یورو 2004 در خانه، در فینال برابر یونان شکست خوردند. توضیح اینکه چرا جایگاه رونالدو در ترکیب ثابت سانتوش تغییر نمی‌کند سخت نیست، هرچند که اغلب پرسش‌های زیادی درباره میزان تأثیرگذاری رونالدو در جریان بازی مطرح می‌شود. این دو نفر از سال 2003 که در اسپورتینگ با هم بودند، هم را می‌شناسند و از آنجا بود که رابطه پدر و پسری بین‌شان شکل گرفت.

سانتوش شش سال و نیم است که مربی پرتغال است و بسیاری از طرفداران حس می‌کنند که این مربی باید بتواند بهترین ترکیب مهاجمانش را پیدا کند. لوییس کریستووائو، تحلیل‌گر Eleven Sports می‌گوید: «اینکه پرتغال با رونالدو متفاوت بازی می‌کند بیشتر نشان‌دهنده مسائلی درباره سانتوش است. پرتغال یک هویت مشخص و یک برنامه مشخص ندارد و مطابق بازیکنانی که در اختیار سانتوش است به پیش می‌رود. رونالدو بازیکنی بسیار تأثیرگذار در یک‌سوم هجومی است. بدون او، باید برنامه بازی جامع‌تری داشت. این تفاوت بین این دو وضعیت است.»

اما تناقض اینجا است. هرچند پرتغال با رونالدو یک گل‌زن ترسناک دارد اما بدون او زیباتر بازی می‌کند. هر چقدر هم که پرتغال بدون رونالدو جذاب‌تر باشد، سانتوش فردی به‌شدت عمل‌گرا است که به اندازه طرفداران برای سبک بازی ارزش قائل نیست. او بارها گفته است: «فکر نمی‌کنم بازی زیبا و زشت داشته باشیم.»

در نهایت، پیروزی است که مهم است و به باور سانتوش، هیچ بازیکنی به جز رونالدو، بهترین گل‌زن تاریخ پرتغال، او را به پیروزی نزدیک‌تر نمی‌کند. رونالدو با گل‌هایی که در یورو 2020 زده، به‌زودی بهترین گل‌زن ملی تاریخ خواهد شد.

سانتوش در سال 2016 در پاسخ به انتقادات درباره زیبا نبودن بازی تیمش گفت: «همسرم اصرار دارد که من خوش‌تیپ‌ترین مرد دنیا هستم اما می‌داند که اینطور نیست و من هم می‌دانم. همه چیز بستگی به چشم بیننده دارد. در فوتبال، فقط خوب و بد داریم. شما یا خوب بازی می‌کنید یا بد.»

البته هیچ‌کس در تیم جایگاه رونالدو را زیر سؤال نبرده است. بسیار بعید است که کسی این کار را انجام دهد. در گذشته، پرتغال چندین بازیکن داشت که در رختکن قدرت خود را داشتند، مانند لوییس فیگو، روی کاستا، ژوائو پینتو و فرناندو کوتو اما رونالدو تنها رهبر این گروه است. بازیکنانی که در سطح باشگاهی علنی اعتراض می‌کنند، مانند برونو فرناندس که در عرض چند هفته خود را به ترکیب ثابت منچستر یونایتد تحمیل کرد، در تیم ملی صدای بلندی ندارند. این موضوع به این زودی‌ها تغییر نخواهد کرد.

ماریانا کابــــــــرال، خبرنگار اکسپرســـــــو می‌گویـــــــــــــــــــد: «نمی‌خواهم بگویم که محال است، چون در فوتبال محال نداریم اما واقعاً سخت است که تصور کنیم رونالدو روی نیمکت پرتغال بنشیند. حالا شرایط بازی به هر شکلی که می‌خواهد باشد. او به خاطر جایگاهش در فوتبال، نفوذش در تیم و اینکه نماد است، نیمکت‌نشین نخواهد شد. او می‌خواهد رکورد بیشترین گل ملی را به نام خود ثبت کند. پس از یورو البته هیچ چیز مشخص نیست. من تردیدی ندارم که اوست که تصمیم خواهد گرفت چه زمانی فوتبالش را در تیم ملی پایان دهد. کریستیانو بازیکنی نیست که روی نیمکت بنشانند.»

سانتوش آشکارا با این حرف موافق است. پس در نهایت باید توازن لازم را در تیم پیدا کرد. چطور می‌توان به بهترین شکل از بازیکنی استفاده کرد که فوتبالش را به عنوان یک بال تکنیکی و سرعتی در اسپورتینگ آغاز کرد و سپس تبدیل به یک مهاجم مرکزی مقتدر شد؟

رونالدو در یورو هم بازیکن اصلی پرتغال بوده است. هرچند برخی در این کشور از او انتقاد می‌کنند اما او الهام‌بخش این نسل طرفداران پرتغال خواهد شد، همانطور که الهام‌بخش نسل طرفداران در یورو 2004 بود.

رونالدو 19ساله در آن هنگام نتوانست قهرمانی را برای تیمش به ارمغان بیاورد اما نمایش‌های او در آن مسابقات در خانه باعث شد که بسیاری از هموطنانش نام او را روی فرزندانشان بگذارند. به جز او، 32 فوتبالیست دیگر در پرتغال هستند که نامشان «کریستیانو رونالدو» است. 12 نفرشان در هنگام یورو 2004 به دنیا آمده‌اند.

اما برای سانتوش، تنها یک کریستیانو رونالدو وجود دارد: پسری از مادیرا که بهترین راهکار او برای پیروزی است.

منبع: فور فورتو