سامان موحدی راد
به نظر میرسد یک اصل اساسی در دنیای سیاست ایرانیها کمکم راهش را به سایر حوزهها هم باز کرده است. آن هم این استراتژی آشناست که وقتی چیزی برای گفتن نداری تا میتوانی با شلوغبازی فضا را متشنج کن. سالها این مملکت سیاستمدارانی داشته که ناکارآمدیهای اجراییشان را پشت جنجال و هیاهوی اظهارنظرهای عجیب و غریب، دعواهای ساختگی و کارهای غیر معمول پنهان میکردند. از آنجا که دهههاست این روش جواب داده، در فوتبال هم همین نسخه گویا جواب میدهد و بسیاری دیده میشوند که کمکاریهای فنیشان را پشت جنجالهای بیهوده پنهان میکنند. نمونه آخرش همین دربی ۹۵ بود که علیرغم تمام حواشی و جنجالها، بازی چندان جذابی نبود و آنچنان حرف تاکتیکی در زمین زده نشد اما تا دلتان بخواهد دعوا و درگیری و توقف بازی به دلیل این رفتارها در جریان بود. حتی ورزشگاه خالی از تماشاگر هم دلیلی برای آرامتر دنبال کردن بازی نبود و خشونت در میدان حرف اول را میزد؛ از خشونت کلامی تا درگیری فیزیکی و صحنههای ناراحت کننده پایان بازی. به نظرم شاید مهمترین دلیل حرکت دو تیم به سمت چنین نمایش ناراحتکنندهای همین ضعف فنی آنهاست. به هر حال آنها به دنبال کسب رضایت هوادارانشان هستند و اگر نمیتوانند این مهم را با کیفیت فنیشان تأمین کنند باید با نمایشی از آنچه خودشان «غیرت» مینامند در میان هواداران اسم و رسمی پیدا کنند. جالب اینکه این رفتارشان در میان تماشاگران هم پسندیده است. یعنی هر حرکت حاشیهای از آنها به سرعت در شبکههای اجتماعی و کانالهای هواداری وایرال میشود و برای آنها فالوئر روی فالوئر و لایک پشت لایک به همراه دارد. در حالی که طبیعتاً باید تماشای یک بازی جذاب و روان برای تماشاگران اصل باشد نه یک صحنه نبرد گلادیاتوری که مدام با درگیری بازیکنان متوقف میشود و بازی از ریتم همیشگیاش میافتد.
نفوذ فرهنگ هواداری در شبکههای اجتماعی و خزیدنش در اینستاگرام و تلگرام و توییتر هم البته بر شدت گرفتن این مسأله میافزاید. دیگر چندان برای ستارههای فوتبال درخشیدن در زمین شاید مهم نباشد و نیم نگاهی به شاتها و صحنههایی دارند که از آنها ممکن است در شبکههای اجتماعی وایرال شود. به هر حال هرچه که هست در این سالها شاهد شدت گرفتن غلبه حاشیه بر متن هستیم. بازیکنانی که ضعف عملکردشان را در سایه جنجال آفرینیهایی پنهان میکنند و از بازی بزرگی مثل دربی که میتواند چشم و چراغ هیجانانگیز یک دوره لیگ باشد، برای معروف شدن خودشان استفاده میکنند.