طرح دوچرخه‌سواری دانش‌آموزی، راهی برای ترغیب نوجوانان

استفاده از دوچرخه برای رفت ‌و آمد در مسیر خانه تا مدرسه نقش مؤثری در بهبود سلامت دانش‌آموزان دارد. یکی از سرفصل‌های اساسی سند توسعه دوچرخه‌سواری در شهر تهران، به دانش‌آموزان اختصاص داده شده است. در این سند دانش‌آموزان به عنوان یک گروه هدف در نظر گرفته شده‌اند که می‌توانند برای انجام سفرهای درون‌شهری تحصیلی، از دوچرخه به عنوان وسیله‌ نقلیه استفاده کنند. در تدوین این سند روی برنامه‌های آموزشی در جهت تحقق این هدف‌گذاری تأکید ویژه‌ای شده است. همزمان با برگزاری جلسات هم‌اندیشی بین شهرداری مناطق 6، 11 و 12 و آموزش و پرورش تهران، طرح دوچرخه‌سواری دانش‌آموزی از دی‌ماه 1398 آغاز به کار کرد. جلسات معرفی این طرح در راستای جلب مشارکت سازمان‌ها و نهادها، در سازمان حمل‌ونقل و ترافیک تهران، پلیس راهور تهران بزرگ، سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور برگزار شده و به مسئولان و مدیران ذی‌ربط و نیز شهرداری‌های سایر شهرهای کشور نیز معرفی شده است. در ایستگاه‌های پرتردد مترو، «طرح دوچرخه‌سواری دانش‌آموزی» به شهروندان تهرانی معرفی شد. موازی با برگزاری این جلسات، محتوای آموزشی و فرم‌های مربوط به پایش طرح و بانک اطلاعاتی نیز تهیه و تدوین شدند.

در ادامه به برخی از برنامه‌های در نظر گرفته‌شده در این طرح می‌پردازیم.

 ایجاد زیرساخت‌های تردد ایمن دوچرخه‌ها از سوی معاونت‌های حمل‌ونقل و ترافیک مناطق و پلیس راهور (ایجاد مسیر، نصب تابلوها و علایم رانندگی مربوط به کاهش سرعت خودروها در نزدیکی مدارس و... )

 برگزاری جلسات هماهنگی با معاونت‌های حمل‌ونقل و ترافیک، پلیس راهور، آموزش و پرورش، گروه‌های مردم‌نهاد

 ارائه دوچرخه به مدارس و ایجاد دوچرخه‌بند در مدارس

 آگاه کردن گروه هدف از مضرات ترافیک خودروها و مزایای استفاده از دوچرخه در کاهش آسیب‌های ناشی از تردد وسایل نقلیه موتوری

 حمایت گروه‌های مردم‌نهاد از دوچرخه‌سواری دانش‌آموزان

  برگزاری جلسات توجیه طرح و کارگاه‌های آموزشی برای معلمان مدارس و والدین دانش‌آموزان

 

 

مزایای طرح دوچرخه‌سواری دانش‌آموزی

علاوه بر نقش مؤثر «طرح دوچرخه‌سواری دانش‌آموزی» در سلامت جامعه، تحقق این طرح مزایای متنوعی را خواهد داشت. آماده‌سازی نوجوانان و جوانان در جهت استفاده از دوچرخه به عنوان وسیله نقلیه پاک، کاهش وابستگی نوجوانان به خودروی شخصی، توجه به مسئولیت‌های اجتماعی، افزایش آگاهی دانش‌آموزان نسبت به قوانین و نکات ایمنی تردد دوچرخه در شهر، مبارزه با کم‌تحرکی نوجوانان و جوانان، ارتقای مهارت‌های اجتماعی نوجوانان و بهبود سلامت جسمی و روحی؛ پیشگیری از انواع بیماری‌ها همچون سرطان، دیابت نوع ۲، بیماری‌های قلبی- عروقی و... از جمله مزایای اجرای این طرح است.

 

 

کرونا و تغییر در زمان اجرا

طبق هماهنگی‌های صورت‌گرفته دوره‌های آموزشی «طرح دوچرخه‌سواری دانش‌آموزی» باید از اسفندماه 1398 آغاز می‌شد اما به دلیل تعطیلی مدارس به علت شیوع ویروس کرونا، کارگاه‌های آموزشی به تعویق افتاد. با آغاز سال 1399 و در ادامه‌ همه‌گیر شدن بیماری، تعطیلی و عدم حضور دانش‌آموزان در مدارس، این طرح با راه‌اندازی یک رویداد مجازی کار خود را آغاز کرد. دانش‎‌آموزان با شرکت در مسابقه نقاشی و شعارنویسی با موضوع دوچرخه‌سواری در این رویداد مجازی شرکت کردند. مراسمی در روز 13 خردادماه 99، همزمان با روز جهانی دوچرخه‌سواری در پارک شهر تهران برگزار شد. در این مراسم با حضور مسئولان و مدیران مدیریت شهری، گروه‌های مردم‌نهاد دوچرخه‌سواری و آموزش و پرورش از افراد منتخب مسابقه، تقدیر به عمل آمد.با ادامه یافتن انتشار ویروس کرونا در کشور و تعطیلی مدارس، با توجه به عدم امکان برگزاری کارگاه‌ها و کلاس‌های آموزشی حضوری، آموزش در «طرح دوچرخه‌سواری دانش‌آموزی» به‌ صورت مجازی مورد بررسی و اجرا قرار گرفت. هم‌اکنون دوره‌های آموزش دوچرخه‌سواری شهری برای دانش‌آموزان مقطع متوسطه در شبکه شاد، سامانه‌های آموزش مجازی مدارس روی پلتفرم‌های «اسکای روم» و «ادوبی کانکت»، کانال‌های آموزش مجازی مدارس و سامانه بینجو سازمان حمل‌ونقل و ترافیک برگزار می‌شود.

با توجه به شرایط کنونی جامعه، متصدیان طرح دوچرخه‌سواری دانش‌آموزی تدابیری اندیشیده‌‌اند که ضمن رعایت دستورالعمل‌ها و پروتکل‌های بهداشتی، به ترویج دوچرخه‌سواری برای دانش‌آموزان بپردازند. تعداد مدارس متوسطه که در دوره‌های آموزش مجازی دوچرخه‌سواری شهری شرکت کردند، بالغ بر 30 مدرسه بوده و قریب به 1000 دانش‌آموز توانسته‌اند از آموزش‌های آنلاین استفاده کنند.