گزارش
محسن آجرلو
شاید مثل همان روزی که آرمسترانگ روی سطح ماه ایستاد. مثل اولین پرواز آن مرد عرب اندلسی یا روزی که ادیسون پس از صدها آزمایش ناموفق، توانست کاری کند تا شبهایمان هم روشن و نورانی باشد. از این اولینها در تاریخ بشر کم اتفاق نیفتاده است. لحظههایی فوقالعاده که بشر به گستره عظیم و شاید نامحدود تواناییهایش پی برده و احساس غرور کرده است. احساسی که شاید در هیچ زمانی مثل امروز اینقدر عمومی و همگانی نبوده و میلیونها و شاید میلیاردها آدم به طور همزمان تجربهاش نکردهاند.
ظهر شنبه بود که یکی دیگر از نشدنیهای ذهن بشر «شدنی» شد! کی دو (k2) ترسناک و عظیم که لقب فنیترین قله هشت هزارمتری را یدک میکشد، بالاخره در فصل زمستان به انسان اجازه داد تا پا روی قلهاش بگذارد. اتفاقی که پیش از این هرگز نیفتاده بوده و هیچ انسانی در فصل زمستان نتوانسته بود دومین قله بلند دنیا را فتح کند و روی آن بایستد. آن هم نه توسط کوهنوردان نامدار و تیمهای ترکیبی اروپایی، بلکه تیمی متشکل از شرپاهای نپالی. شرپاهایی که شاید همیشه به عنوان باربر و راهنما به آنها نگاه شده اما یک بار دیگر ثابت کردند که توانایی و جایگاهی فراتر از اینها را دارند. با توجه به عمر نه چندان بلند کوهنوردی حرفهای در دنیا، نشدنیهای زیادی طی سالهای اخیر به مرحله انجام رسید و رکوردهای جدیدی هم ثبت شد. عمر صعود قلههای 14هزارمتری دنیا هنوز به یک قرن هم نمیرسد اما در طول دهههای گذشته، هیمالیا و قراقروم توسط کوهنوردان مختلف از سراسر دنیا فتح شدهاند و قلههای سر به فلک کشیده از اورست گرفته تا 13 برادر کوتاهتر از خودش، یکی یکی زیر پای بشر دوپا قرار گرفتهاند. پیشرفت علم و تجهیزات حرفهایتر باعث شد تا کوهنوران پا را فراتر بگذارند و به صعودهای زمستانه فکر کنند. با این حال در تمام این سالها حتی اورست هم رخصت صعود زمستانی را به کوهنوردان داد اما کی2 هرگز! قدرت این کوه خشمگین در زمستان و اتفاقهای عجیبش، آنقدر به کوهنوردان نامی و باتجربه دنیا سخت گرفت و تعداد زیادی را به کام مرگ کشاند که خیلیها تصور میکردند این یک کار را باید در«لیست نشدنیها» قرار دهند. حوالی 22 آذر امسال بود که تیمی 10 نفره از شرپاهای نپالی برنامه خود را برای صعود کی2 در زمستان آغاز کردند. برنامهای طولانی که حتی در فصول بهار و تابستان هم بیش از یک ماه و گاهی تا 2 ماه طول میکشد، اما این بار در نهایت پس از 35 روز به پایان رسید.
این تیم 10 نفره متشکل از سه تیم مختلف بود. شش عضو تیم «نیرمال پورجا»، سه عضو تیم «مینگما گیالجی» و یک عضو تیم «سون سامیت ترک» اعضای این تیم را تشکیل میدادند که در اقدامی جالب، همگی به اتفاق یکدیگر موفق شدند بر بلندای کی2 8611 متری بایستند.
موفقترین صعود زمستانی کی2 متعلق به سه کوهنورد روس و لهستانی بود که مدعی بودند تا ارتفاع 7800 متری صعود کردهاند. صعودی که 17 سال از آن میگذشت و دیگر هیچ تلاشی تا این اندازه موفق صورت نگرفته بود. اما این تیم تمام نپالی روز پنجشنبه رکورد تیم لهستانی را شکست و اعلام کرد که آماده باز کردن مسیر برای صعود قله هست. اتفاقی که ظهر دیروز بالاخره افتاد و طبق قرارشان، تیم پیشتاز در زیر قله ماند تا همگی با هم روی قله بایستند. درست مثل اتفاقی که قرار بود در اولین صعود تیم ایران به اورست بیفتد اما نیفتاد! زمان انگار به 40،30 سال قبل برگشته بود. روزگاری که نه تنها از اینترنت خبری نبود بلکه تماس تلفنی هم به این سادگیها در دسترس نبود. خیل عظیم دیوانگان کوه و ماجراجویی در تمام دنیا، از جمعه شب مدام به صفحات اجتماعی این کوهنوردان و تیمهایشان سر میزدند تا از این شرپاهای تاریخساز خبری بگیرند. خیلی از آنها که شاید از ارتفاع سه هزارمتری هم فراتر نرفتهاند، تمام فکر و ذکرشان به ارتفاع هشت هزار متری بود و مثل یک مسابقه فوتبال که پخش زنده ندارد، استرس نتیجه را میکشیدند. استرسی شیرین که به غرور بشری گره خورده بود و انگار که موفقیت این ده کوهنورد نپالی تنها برای خودشان نبود. افتخاری بود برای تمام بشریت و حس خوب ممکن کردن یک ناممکن دیگر.
نگاه جالب تنها ایرانی باشگاه 8000 متریها
در میان تمام صفحات و افرادی که به این ماجرا پرداخته بودند، نگاه عظیم قیچیساز منحصر به فرد و جالبتر بود. به اندازه کافی به اهمیت فنی این ماجرا پرداخته شده بود اما زاویه دید تنها ایرانی فاتح تمام 8 هزار متریها، نشان از شناخت و نگاه جالب او به شرپاها بود. عظیم در صفحه شخصیاش ضمن تبریک به این تیم نوشت: «... امروز ده نفر از نپال با قدرت و صلابت توانستند کی2 را صعود کنند و حقشان را از سختترین و رام نشدنیترین کوه جهان بگیرند و تواناییشان را به جهان ثابت کنند. آنها ثابت کردند که نپالیها و شرپاها فقط باربر نیستند و با حمایت و پشتیبانی میتوانند بهترین باشند. تبریک به سرزمین زیبای نپال و مردمان سختکوشاش. »