کد خبر: 222549تاریخ: 1399/10/21 00:00
پنج فروشنده بزرگ اروپا با درآمد 4/1 میلیارد پوند
کارخانه‌هــای پول‌ســازی
گزارش
چارلی واکر
پنج‌تا از بزرگترین باشگاه‌های فروشنده اروپا به «کارخانه استعداد» تبدیل شده‌اند و از نقل‌و‌انتقالات پنج سال اخیر روی هم به درآمد خالص 4/1میلیارد پوند رسیده‌اند. این خزانه‌های استعداد و هنر برای بزرگترین پول خرج‌کن‌های اروپا بازیکن فراهم می‌کنند؛ از جمله ماتیس دلیخت، ادرسون، ژوائو فلیکس، اکسل ویتسل، فابیو سیلوا، الکس تلس و رودریگو. باشگاه‌های معروف در پرورش استعداد، بنفیکا، آژاکس، پورتو و اسپورتینگ‌لیسبون بالای این شجره پول‌ساز هستند و ردبول سالزبورگ، یک اتریشی تازه‌وارد هم به لطف امکانات فوق‌العاده و به‌روزی که در اختیار دارد به آنها اضافه شده است.
این پنج تیم در پنج فصل اخیر 4/2میلیارد پوند از فروش بازیکن به دست آورده‌اند در صورتی که کمتر از یک‌میلیارد پوند صرف خرید کرده‌اند، این در حالی است که دو باشگاه منچستریونایتد و منچسترسیتی بر اساس آمار ترانسفرمارکت در این مدت روی هم 4/1میلیارد پوند در نقل‌و‌انتقالات ضرر کرده‌اند.
این باشگاه‌ها مدل سنتی تجارت فوتبال که مبتنی بر سه منبع درآمدی فروش بلیت، حق پخش تلویزیونی و درآمدهای تجاری و اسپانسرشیپ بود را متحول کرده و راه چهارم را با عنوان تجارت بازیکن ایجاد کرده‌اند و برای رسیدن به این هدف سرمایه‌گذاری قابل توجهی در آکادمی، استعدادیابی، تحلیلگری و مربی‌های‌شان انجام
داده‌اند.
لیگ این کشورها با امثال لیگ برتر، بوندس‌لیگا و لالیگا قابل مقایسه نیست برای همین درآمد خود را از طریق فروش بازیکن بالا برده‌اند. به‌عنوان مثال یک باشگاه لیگ برتری از اسپانسرشیپ و درآمدهای تجاری به‌طور متوسط 4/1میلیارد پوند در سال 2018 درآمد داشته، این رقم در بوندس‌لیگا 2/1میلیارد پوند و در لالیگا 9/0میلیارد و در هلند 2/0میلیارد پوند و در اتریش و پرتغال 1/0میلیارد بوده.
راز موفقیت پنج کارخانه استعداد اروپا را بررسی می‌کنیم
بنفیکا، قهرمان استعدادپروری
بنفیکا در سال‌های 1961 و 1962 قهرمان اروپا و بعد دستش کوتاه شد، اما اگر رقابت تولید بهترین و باارزش‌ترین بازیکنان قاره برگزار شود، قهرمان است. این تابستان روبن دیاز را با 64میلیون پوند به منچسترسیتی فروختند ضمن اینکه سه سال قبل ادرسون را با 35میلیون پوند به این تیم فروخته بودند. این آخرین نمونه است از هنر پرورش و فروش بازیکن. نمانیا ماتیچ را سال 2011 با 5/6میلیون پوند از چلسی خریدند و سه سال بعد با 5/22میلیون پوند به این تیم فروختند. اکسل ویتسل با 8میلیون از استاندارد لیژ خریداری شد و یک سال بعد با 36میلیون به زنیت رفت. ویکتور لیندلوف با 8/2میلیون خریداری شد و سال 2017 با 31میلیون پوند به منچستریونایتد رفت. این تابستان اورتون، ژیلبرتو و پدرینیو را با 37میلیون خریده‌اند و در آینده نزدیک با چندبرابر قیمت به فروش خواهند رساند. بهترین فروش این پنج سال هم ژوائو فلیکس است که در 19سالگی با قیمت 114میلیون پوند به اتلتیکومادرید فروخته شد. در این پنج سال 677میلیون پوند بابت فروش بازیکن به دست آورده‌اند و 252میلیون برای خرید هزینه کردند که درآمد خالص‌شان از این راه 425میلیون پوند می‌شود. این تیم سالانه 10میلیون پوند برای آکادمی‌اش خرج می‌کند و 200 نفر در آن مشغول فعالیت هستند به اضافه 400 بازیکنی که در 20 تیم ارزیابی می‌شوند. این باشگاه پنج مرکز استعدادیابی در سراسر پرتغال دارد.
این باشگاه در سال 2018 پدرو مارکز را به‌عنوان مدیر فنی آکادمی منصوب کرد که هشت سال مسئول توسعه فوتبال در منچسترسیتی بود.
آژاکس، چشم‌اندازی برای آینده
یک دهه قبل داوید‌اندت که 30 سال را در آژاکس سپری کرده بود، گفت: «همه در این باشگاه یک هدف دارند؛ اینکه یک بازیکن جوان را به فوتبالیستی عالی تبدیل کنند.» این پایان دوران افت آژاکس بود و آنها در فصل 2011-2010 بعد از شش سال قهرمان لیگ هلند شدند با تیمی پر از استعدادهای جوان که حالا همه شناخته‌شده هستند؛ توبی آلدرویرلد، یان فرتونگن، کریستین اریکسن و دالی بلیند. اما آژاکس هنوز قد راست نکرده بود و این اتفاق با راه‌اندازی یک مرکز جدید رخ داد؛ رشک‌برانگیز برای باشگاه‌های تراز اول اروپا. مرکزی با 9 زمین و همه امکانات لازم برای پرورش استعدادهای جوان.
صحبت اندت البته مبهم بود. آژاکس برای خودش استعداد می‌پرورید که باعث شد در 10 سال اخیر چهار قهرمانی لیگ به دست آورند و در سال 2019 چند ثانیه با رسیدن به فینال لیگ قهرمانان اروپا فاصله داشته باشند. به هر حال این مدل تجاری تحت نظارت ادوین فان در سار مستلزم فروش است و آنها یکی از کارخانه‌های استعدادسازی اروپا شده‌اند. در این پنج سال 506میلیون پوند بازیکن فروخته‌اند و 235میلیون پوند بازیکن خریده‌اند که سود خالص‌شان 271میلیون پوند می‌شود. تنها در دو سال اخیر فرانکی دیونگ را با 77میلیون به بارسلونا فروختند، ماتیس دلیخت با 77میلیون به یوونتوس، حکیم زیش با 38میلیون به چلسی و دونی فان‌دبیک با 40میلیون پوند به منچستریونایتد فروخته شدند و جای تعجب ندارد که با رفتن این استعدادها آژاکس در دو فصل اخیر لیگ قهرمانان از مرحله گروهی حذف شده است. البته نگاه باشگاه به آینده دور است و برای همین پرورش استعدادهایی مانند رایان گریونبرچ را در دستور کار دارد.
ردبول، پیروزی تکنولوژی و استعداد
باشگاه اتریشی، پرورش استعداد را با آکادمی به‌روز خود وارد دنیای دیگری کرد. این آکادمی در فضایی به وسعت 12هزار مترمربع محل تمرین 200 بازیکن از هفت کشور است که 120 نفر از کارکنان آکادمی را کنار خود می‌بینند. بالای در این مجموعه که در سال 2014 افتتاح شد، نوشته: «به مرحله بعد بروید.» از جمله امکانات این مرکز، آنالیز میکروسکوپی ضربه بازیکنان به توپ در اتاق واقعیت مجازی و پیست دویدن تقریباً بدون وزن برای بازگرداندن بازیکنان به شرایط ایده‌آل بعد از مصدومیت است. شاهد موفقیت سالزبورگ قهرمانی در لیگ اتریش در هفت سال گذشته، پیشرفت در لیگ اروپا و قهرمانی در لیگ جوانان اروپا در سال 2017 است. این باشگاه در پنج سال گذشته 307میلیون پوند بازیکن فروخته و 81میلیون بازیکن خریده، بنابراین 226میلیون سود خالص به دست آورده. از جمله استعدادهای شاخص این باشگاه ارلینگ هالند است که ژانویه گذشته با 18میلیون پوند به بوروسیادورتموند رفت و نبی کیتا که ابتدا به خواهرخوانده سالزبورگ، لایپزیگ رفت و بعد با 54میلیون پوند راهی لیورپول شد.
اسپورتینگبرنده‌های توپ طلا
اسپورتینگ در کنار بنفیکا و پورتو در تمام سال‌های برگزاری لیگ پرتغال به‌جز دوتا قهرمان شده‌اند البته سهم اسپورتینگ از قهرمانی در 35 سال اخیر فقط دو عنوان بوده و این آسیب مالی جدی به تیم وارد کرده است. شاید برای همین سیستم پرورش استعداد نتوانسته باشگاه را به‌عنوان یک مدعی در داخل و رقابت‌های قاره‌ای
حفظ کند.
اما این باشگاه دو ستاره برنده توپ طلا تولید کرده؛ کریستیانو رونالدو و لوییز فیگو.
ژوائو موتینیو از اسپورتینگ به پورتو و بعد به موناکو رفت. برونو فرناندز هم با 9میلیون پوند از سمپدوریا خریداری شد و بعد از دو سال و نیم با 68میلیون به منچستریونایتد رفت.
ژوائو ماریو هم که از 10سالگی در این باشگاه بوده در سال 2016 با 36میلیون پوند به اینترمیلان رفت. درآمد اسپورتینگ در این پنج سال 215میلیون پوند بوده، آنها 385میلیون پوند بازیکن فروخته و 170میلیون پوند بازیکن خریده‌اند.
پورتو، استاد بازار آمریکای جنوبی
راز موفقیت پورتو تنها در کشف و پرورش استعداد نیست بلکه با خرید بازیکن با قیمت اندک و بعد از پرورش، فروش با سود بالا هم صورت می‌گیرد. آنها استعدادهای آمریکای جنوبی را کشف می‌کنند و به تیم‌های دیگر می‌فروشند. ادر میلیتائو با 5/6میلیون پوند در سال 2018 از سائوپائولو خریداری شد و یک سال بعد با 44میلیون به رئال‌مادرید رفت. خامس رودریگس با 7میلیون پوند از بانفیلد خریداری و سه سال بعد با 40میلیون راهی موناکو شد. در این پنج سال پورتو 230میلیون پوند درآمد خالص داشته، 454میلیون بازیکن فروخته و 224میلیون پوند خریده. بهترین فروش این تابستان هم فابیو سیلوای 18ساله بود که با 35میلیون پوند به ولورهمپتون رفت و بر خلاف میلیتائو، محصول آکادمی باشگاه بود.