سعید فایقی
این روزها فدراسیون محترم فوتبال جمهوری اسلامی ایران در تدارک برگزاری انتخابات برای تعیین ریاست فدراسیون است. متأسفانه علیرغم گذشت متجاوز از هشتاد سال از تأسیس فدراسیون هنوز برای ریاست فدراسیون شرایط احراز تعیین نکردهایم. گرچه در دنیای مدیریت امروز برای ارزیابی مدیران، کانونهای ارزیابی مدیران حرفهای تأسیس شده است و حتی در قانون برنامه ششم توسعه هم برای ارزیابی مدیران تأکید شده و سازمان محترم اداری و استخدامی کشور در این خصوص بخشنامه صادر کرده اما مجامع محترم فدراسیونها نه خود رغبتی برای ارزیابی نشان میدهند و نه از رویه جاری کشور الگوبرداری میکنند و به همین علت هر عزیزی به خود حق میدهد که خود را کاندیدا کند.
تجربه سالهای خدمت در دستگاه ورزش به این حقیر یاد داده بود که برای مدیریت فدراسیونها نیازمند دو سری مشخصات هستیم. بخشی از آنها عمومی است که مدیران بایستی حائز آن شرایط باشند و بخشی دیگر حرفهای است که رؤسای فدراسیونها اختصاصاً حتماً از آنها باید برخوردار باشند. برخی از شرایط عمومی مثل ریسکپذیری، فعال بودن، ایدهپردازی، پویایی، تحلیلگری، صداقت، شفافیت، نظم، هدفمندی، داشتن توان تحلیل، داشتن توان حل مسأله، تصمیمگیر بودن البته غیرعجولانه و غیرهیجانی، استقلال رأی، آیندهنگری، داشتن روحیه جستوجوگر، آرام، ملایم، باحوصله، داشتن ذهنی ساختارمند، داشتن روحیه پذیرش انتقاد و بسیاری از این دست مفاهیم که یک مدیر عمومی حداقل نیازمند داشتن آنهاست اما در حوزه حرفهای یکی از مهمترین خاصیتها داشتن بینش تجاری و اقتصادی است.
فدراسیونهای ما حداکثر ده درصد نیازشان را به صورت کمک از بودجه عمومی دریافت میکنند و رئیس فدراسیون باید توانایی جذب منابع را داشته باشد و بتواند از سایر منابع به غیر از بودجه عمومی نیازهای خود را تأمین کند. یکی از علل عمده ضعف در فدراسیونهای ما نداشتن تفکر بنگاهی در رؤسای فدراسیونها و کادر مدیریت آن است. بحث دیگری که بسیار حائز اهمیت است داشتن تفکر راهبردی است و افرادی که کاندیدا میشوند، حتماً باید دارای تفکر استراتژیک باشند.
موضوع دیگر داشتن توانایی مذاکره و نفوذ و متقاعدسازی است. فدراسیونها هم حوزههای مختلف درونی دارند و هم بیرونی. رئیس فدراسیون اگر مذاکره بلد نباشد و نفوذ قوی و متقاعد ساختن، نمیتواند از پس این همه ارتباطات برآید. رئیس فدراسیون باید تیمساز و همراهساز باشد و در رهبری تحولی ایجاد کند. شبکهسازی از اهم فعالیتهایی است که باید بلد باشد. مشورتپذیری، مشتاق یادگیری، پژوهشگری و نتیجهگرایی از رویکردهای مهم رئیس فدراسیون است. داشتن کاریزما و مهارتهای رهبری از ویژگیهای مدیر حرفهای است. تا آنجا که یادم بود حداقل مهارتهای حرفهای را ذکر کردم. به امید آنکه داوطلبان و کاندیداها دارای شرایط باشند و قبل از انتخابات همه ارزیابی شوند و حائزین شرایط در انتخابات حضور پیدا کنند.