نیوکاسل؛ تجربهای جدید در تیمداری خاورمیانهای
بازگشت شکوهمند کلاغها
مجتبی حسین مرشدی
خبر نگار
وقتی سعودیها، تحت عنوان «کنسرسیوم سرمایهگذاری»، در فرایندی پیچیده و در میان اعتراض سازمانها و نهادهای حقوق بشری، باشگاه «نیوکاسل» را به تملک درآوردند؛ بسیاری از مفسران و هواداران فوتبال این اقدام را نمودی از رقابت نسل جوانتر شیوخ متمول خاورمیانه و بسط این چشم و همچشمی در مهمترین رقابتهای باشگاهی اروپا و جهان ارزیابی کردند. تصور میشد «سفید وسیاه»ها، خیلی زود به نسخه عربستانی«منچستر سیتی» و «پاری سن ژرمن» تبدیل شوند. با گذر زمان اما، نشانههایی غیر قابل انکار از رد این انگاره بروز و ظهور یافت. مالکان جدید با خویشتنداری حرفهای مأبانه و البته غیرمنتظره و با تکیه بر مشاوران و برنامهریزان کاربلد و امتحان پس داده لیگ جزیره، نوسازی و تقویت معقول و تدریجی را به هزینههای سنگین و خرید ستارههای فراوان ترجیح دادهاند. آنچه این روزها در حوالی باشگاه شمال شرقی انگلستان دیده میشود، تجربهای جدید از تیمداری شیوخ خاورمیانهای در قلب فوتبال اروپا و در معتبرترین لیگ عالم است.
آنها در شرایطی«نیوکاسل» را صاحب شدند؛ که باشگاه یکی از سختترین دوران حیاتش را طی میکرد. «نیوکاسل» در هنگام واگذاری، بدون برد، در قعر جدول ردهبندی و در انتظار سومین سقوط به دسته پایینتر در پانزده سال اخیر بود. چنانکه گفته شده گمانهزنیها از ریخت و پاش فراوان عربها، خرید ستارههای متعدد و استخدام یک سرمربی نامدار حکایت داشت. با این حال در نوامبر2021 و در میان تعجب همگان؛ هدایت تیم به «ادی هاو» سپرده شد. در واقع اوضاع «کلاغها» چنان بحرانی بود که«اونای امری» ریسک حضور در«سنت جیمز پارک» را نپذیرفت و به این ترتیب نوبت به «هاو» 43 ساله رسید. مردی که رزومهاش محدود به حضور در«بورنموث» و «برنلی» بود و نام و آوازه اندک او هیچ تناسبی با بلندپروازیهای احتمالی مالکان جدید نداشت. با این حال مطالعه دقیقتر همین رزومه مختصر و نه چندان پرافتخار نشان دهنده انتخابی درست و به وقت بود. «هاو» طی دو مقطع زمانی«بورنموث» را از سطح پنجم فوتبال جزیره به لیگ برتر رسانده و با این تیم و ورزشگاه محقر دوازده هزار نفریاش؛ پنج فصل در نبردهای گلادیاتوری لیگ برتر دوام آورده بود. بنابراین او خیلی بیشتر و بهتر از بسیاری از نامهای بزرگ؛ راه و رسم ساختارسازی در تیمهای کوچکتر و ماندگاری در لیگ را آموخته بود. مردی که برخلاف غالب سرمربیان سنتگرای انگلیسی، به فوتبال مالکانه، انتقال سریع از دفاع به حمله، استفاده از همه طول و عرض زمین، «پرس» و «کانتر پرس» از جلو و در نهایت استفاده از وینگرهای سرعتی اعتقاد داشت. او برای تقویت تیم به سراغ بازیکنانی رفت که انگیزه لازم برای مأموریت نجات را داشته باشند. «دن برن» و «مت تارگت» از «برایتون» و «استون ویلا»، «کیرن تریپیر» از «اتلتیکو مادرید» و «برونو گیمارش» از «لیون» به خدمت گرفته شدند. نتیجه فراتر از انتظار بود. «هاو» به سرعت بر اوضاع مسلط شد. «سیاه و سفیدها» از رتبه آخر تا میانههای جدول صعود کرده و فصل را با رتبه قابل قبول یازدهم به پایان رسانند. با این همه «هاو» و شاگردانش برای خلق شگفتانه واقعی و انگشت به دهان ماندن مفسران و کارشناسان سختگیر جزیره، به یک فصل کامل و دست نخورده نیاز داشتند. فصل2023-2022.
«کلاغها» از همان هفتههای نخست نشان دادند که نسبتی با گذشته منفعل و تدافعیشان نداشته و هیچ شباهتی به تیم بازنده «بنیتز» و «بروس» ندارند. در حالی در هفته سوم با شاگردان«پپ» به تساوی سه بر سه رسیدند که در دقایقی از بازی با اختلاف دو گل از«سیتیزن»ها پیش بودند و در نهایت به سبب غفلتی سه دقیقهای، اسیر بازگشت سریع رقیب با تجربهتر شدند. همانطور که یک هفته بعد و در«آنفیلد» تسلیم گل دقیقه 98 شده و نخستین شکست را دشت کردند. شاگردان «هاو» در نیمفصل نخست «چلسی» و «تاتنهام» را شکست دادهاند، با «آرسنال»، «منچستر سیتی» و «منچستر یونایتد» مساوی کردهاند و تنها به لیورپول باختهاند. آنها در آستانه پایان نیم فصل به رتبه باور نکردنی سوم رسیده و به همراه «آرسنال» صاحب کمترین تعداد باخت و به تنهایی صاحب بهترین خط دفاعی لیگ هستند. همین است که قرارداد آقای سرمربی تمدید شده و «یاسر الرمیان»، از مدیران عربستانی باشگاه، ضمن دادن وعده قهرمانی قریبالوقوع در انگلستان و اروپا، از تولد«تاپ سون» و تولد ضلع هفتم قدرت در فوتبال جزیره سخن گفته است.
اگرچه استیلای ادامهدار ابر سرمایهداران جاهطلب بر مستطیل سبز، سبب یأس و ناامیدی کسانی است که هنوز بهدنبال کورسویی از آرمانگرایی در زمینهای فوتبال هستند، با این همه این واقعیت را باید پذیرفت که در روزگار تحکیم هرچه بیشتر جایگاه فوتبال بهعنوان یک
ورزش/ صنعت پر درآمد و فراگیر، مناسبات باشگاهها روز به روز پیوند بیشتری با اهل سرمایه خواهد داشت.
در این میان میتوان امیدوار بود که انگیزه، هیجان و شور انسانی این پدیده به غایت عجیب و غریب عصر جدید، قربانی وجه بازاری و اقتصادی پیش رونده آن نشود.