تارتار: مس تیم باتجربه‌ای است

سوژه

وصال روحانی  

 

محمدرضا زنوزی را باید عجیب‌ترین مالک و مدیر در فوتبال باشگاهی ایران دانست و کاملاً مشخص است که نمی‌داند چه می‌کند. نگاهی ولو گذرا به روال و روند انتخاب مربیان تراکتور از جانب وی طی سالیان اخیر نشانگر مسأله فوق و تأییدی بر این فرضیه است که زنوزی بر طبق لحظه و شرایط روز اقدام می‌کند و نه مصلحت تیمش را می‌بیند و نه نظرات شخصی بعضی اطرافیان و بازیگرانش را مبنا قرار می‌دهد. برای وی حتی نتایج حاصله تیمش نیز چندان شرط نیست وگرنه محمد تقوی را در عین موفقیت کنار نمی‌گذاشت و جورج لیکنز بلژیکی را بر او ارجح نمی‌دانست و امسال علیرضا منصوریان را هم فقط شش هفته حفظ نمی‌کرد.

ظاهر قضیه این است که زنوزی فقط زمانی اقدام به انتخاب مسعود شجاعی به عنوان سرمربی موقتی تراکتور کرد که از بازگرداندن سریع «ساکت الهامی» ناامید شد. الهامی به سبب آنچه در جریان مسابقه فینال جام حذفی فصل گذشته مقابل استقلال تهران روی داد (و پس از اخراج شدنش از لب خط) به مدت شش ماه محروم شده بود و زنوزی بدون توجه به این مسأله پس از خلع منصوریان دستور بازگشت سریع الهامی را صادر کرده بود. وقتی او مطلع شد که به سبب تمام نشدن محرومیت فوق حق استفاده از الهامی را ندارد، تصمیم خود را ناچاراً وتو کرد و از شجاعی کاپیتان تراکتور خواست که تا زمان اتمام حاشیه‌نشینی اجباری الهامی تیم را هدایت کند اما حالا که شجاعی در پنج بازی فقط یک باخت داشته و تیم را از نیمه دوم جدول تا چهار رتبه اول آن بالا کشیده، برخی به این باور و احتمال رسیده‌اند که شاید زنوزی نه چندان پرثبات، عجله‌ای برای انتصاب مجدد الهامی به خرج ندهد و همچنان از شجاعی بهره گیرد.

 

 

خوب و بد برای «او» چیست؟

غیرقابل پیش‌بینی بودن، همانطور که سطور فوق و نگاهی به اتفاقات چند سال اخیر تراکتور نشان می‌دهد، اولین و مهم‌ترین ویژگی زنوزی بوده است. او البته با هر انتصابی دست به کاری عجیب زده و گزینش‌هایش اغلب غیرعقلایی و کم‌دوام بوده‌اند اما در همین چارچوب نیز نمی‌توان حدس زد در ته فکر او برای تعیین مربیان بعدی سرخ‌های تبریزی چه می‌گذرد و اصولاً خوب و بد برای او چیست. اگر مربیان خارجی از نظر وی خوب‌اند، چرا کمترین زمان را به جان توشاک ولزی و مصطفی دنیزلی ترکیه‌ای داد و اگر تونی اولیویرای پرتغالی در حالت نیمه‌بازنشستگی به‌سر می‌برد (که قطعاً چنین بود) به چه سبب وی را به تبریز بازگرداند و زمانی که او را آورد، چرا پای وی نماند تا او که سابقه به قهرمانی رساندن تراکتور در جام حذفی را داشت و این تیم را تا چند سانتیمتری قهرمانی در لیگ (چهاردهم) نیز به پیش رانده بود، برای ادامه حضور در تبریز و کامل کردن مأموریت‌اش دلگرم شود؟

 

 

حاکمیت لحظه و روز

آنچه عادت همیشگی زنوزی است و هیچ حیرتی را موجب نمی‌شود، عوض کردن و تغییر مربیان در یک چشم بر هم زدن و ارجح شمردن «لحظه» و «روز» بر منافع ماندگار و مصلحت‌های درازمدت در این روند است. هنوز کسی متوجه نشده که اگر لیکنز خوب بود، چرا زنوزی عذرش را خواست و این را هم نمی‌توان فهمید که آیا فقط شش هفته برای تشخیص میزان توفیق منصوریان در این فصل کافی بوده است و آن هم در شرایطی که تیم‌های تحت هدایت این مربی معمولاً دیر به راه می‌افتند و در نیم فصل دوم فروغی بیشتر از نیم فصل اول دارند. امروز این نکته هم مشخص نیست که منصوریان پس از ناکامی پر سر و صدایش در استقلال تا چه میزان در ذوب‌آهن احیا شده بود که زنوزی به این نتیجه رسید وی می‌تواند اسباب تجلی دوباره تراکتور در لیگ بیستم هم بشود. قدر مسلم اینکه زنوزی پایه‌گذار و شروع‌کننده استفاده از تونی اولیویرا در تبریز نبود و مربیان نسل‌های قبلی این تیم نیز زمانی مصدر کار شدند که افراد دیگری مانند آجرلو مدیرعامل و همه‌کاره تیم تبریزی بودند و زنوزی فقط از زمانی آمد که این باشگاه از جمع دولتی‌ها و باشگاه‌های مرتبط با نهادها و ارگان‌ها خارج و تبدیل به باشگاهی خصوصی شد. در عین حال زنوزی در همین سه، چهار سال چنان دور تسلسل و روند بی‌ربطی را در انتصاب‌هایش لحاظ و اجرا کرده که همگان می‌پرسند، معیار و ملاک او چیست و چه باید کرد تا از نظر وی یک مربی موفق تلقی شود و اصولاً موفقیت از دیدگاه وی چیست و آیا حداقل حق یک مربی، کار کردن برای یک نیم فصل نیست و آیا زودتر و سریعتر از این می‌توان درباره توفیق یا ناکامی یک مربی تصمیم‌گیری و اعلام رأی کرد؟

 

 

هر چیزی جز نگاهی علمی

کارنامه‌ای که بر اثر عدم رعایت واقعیت‌های فوق برای زنوزی شکل گرفته، بیش از 10 بار تعویض مربی در مدتی سه، چهار ساله است و چون تمامی انتصاب‌های زنوزی طی این مدت از سلایق شخصی خود او نشأت گرفته، نمی‌توان سایرین را در این زمینه مقصر دانست و او را مجری آرای مثلاً مدیر فنی و سایر سران باشگاه دانست. سرانی که مثل مربیان ماندگاری نداشته و معمولاً سریعاً رفته‌اند و در نهایت فقط زنوزی مانده است و مربیانی که نمی‌دانند برای جلب نظر موافق این مالک و مدیر «غیروابسته به مشاوران» چه باید کرد. تنها چیزی که فراروی پرشورهای تبریزی قرار دارد، آینده‌ای کوتاه‌مدت و غیر روشن و مبتنی بر هر واقعه‌ای الا نگاهی علمی است. چیزهایی که وقتی سرمایه‌های شخصی شرط و وسیله تصاحب و اداره تیم‌های باشگاهی ما قرار می‌گیرد، حق مسلم مدیران به شمار می‌آید و آنها چنان پولدارند که حتی از متضرر شدن‌های مکرر باکی ندارند و قادر به پرداخت جریمه‌های سنگین به معروف‌ترین مربیان «به سرعت برکنار شده» هم هستند اما به همان سرعت و روال، مستعد و آماده تبدیل شدن به قربانیان بعدی ماجراهای نافرجام خصوصی‌سازی فوتبال هم نشان می‌دهند.

 

ایران ورزشی- وقتی مهدی رحمتی به عنوان سرمربی جدید شهرخودرو انتخاب و معرفی شد، خیلی‌ها تعجب کردند. شاید دلیل اصلی آن هم این بود که کمتر کسی فکر می‌کرد رحمتی به این زودی قید حضور در دروازه را بزند و به عنوان نفر اول کادرفنی، روی نیمکت بنشیند. البته دلیل دیگر عجیب بودن انتخاب رحمتی به عنوان سرمربی، بدون مدرک بودن او بود. رحمتی تا الان در هیچ کلاس مربیگری شرکت نکرده بود و هیچ تجربه‌ای در رابطه با هدایت یک تیم نداشت. حالا تصور کنید با این شرایط، او به عنوان سرمربی تیم لیگ برتری شهرخودرو انتخاب شد. به هر حال شهرخودرو کارش را با هدایت مهدی رحمتی شروع کرد. این تیم در لیگ قهرمانان آسیا نتوانست کاری از پیش ببرد و در نهایت خیلی زودتر از پایان مسابقات دور گروهی، حذف شد. با این وجود، باشگاه از مهدی رحمتی حمایت کرد تا او با اعتماد به نفس بالا کار خود را دنبال کند و نتایج بهتری به دست بیاورد. شهرخودرو در فصل بیستم، شروع خوبی داشت اما رفته رفته شرایط تیم بد شد. به صورتی که تیم مهدی رحمتی در مقابل نفت مسجدسلیمان شکست سنگینی خورد و به رده سیزدهم جدول سقوط کرد. همین شرایط باعث شد باشگاه و البته خود رحمتی به دنبال تغییری کوچک در تیم باشند. گفته می‌شود قرار است به زودی یک مربی به عنوان مدیرفنی به شهرخودرو اضافه شود و به مهدی رحمتی کمک کند. در واقع این مربی قرار است به مهدی رحمتی کمک کند تا شرایط بهتر شود اما رحمتی همچنان عنوان سرمربی را خواهد داشت. همین قول و قرارها هم باعث شد حالا مهدی رحمتی به دنبال بازگشت به دروازه هم باشد. این شرایط باعث می‌شود شهرخودرو به اصطلاح با یک تیر، 2 نشان بزند. اول اینکه کادرفنی تقویت می‌شود تا نتایج بهتر شود و جایگاه تیم در جدول بهبود پیدا کند و مسأله دوم هم به تقویت دروازه تیم برمی‌گردد؛ جایی که شهرخودرو نشان داد با مشکل مواجه است چراکه هم سعید جلالی‌راد و هم میلاد فراهانی در بازی‌های مهم، گل‌های بدی خوردند که این مسأله رحمتی را به این فکر وا داشت تا به دنبال بازگشت به دروازه باشد. رحمتی که تیمش را برای بازی این هفته مقابل نساجی آماده کرده، درباره تصمیمش برای بازگشت به دروازه هم صحبت کرد: «من تمریناتم را شروع کرده‌ام و باید ببینیم شرایط به چه شکل پیش می‌رود و چه اتفاقاتی رخ می‌دهد.» سرمربی شهرخودرو درباره اینکه آیا ممکن است دوباره به دروازه برگردد هم ادامه داد: «این را خدا می‌داند و باید ببینیم چه اتفاقی رخ می‌دهد.» این صحبت‌ها نشان می‌دهد تغییرات کوچک در گروه فنی تیم شهرخودرو کاملاً جدی است و البته رحمتی نمی‌خواهد به این زودی فوتبال را کنار بگذارد. به همین دلیل تمریناتش را شروع کرده تا باز هم به دروازه برگردد و حداقل در بازی‌های مهم تیمش بتواند به زمین برود و برای گل نخوردن شهرخودرو تلاش کند.

 

بیانیه تند باشگاه فولاد درباره اتفاقات

 بازی با پرسپولیس:نباید اجازه دهیم باشگاهی خاص زورگویی کند

باشگاه فولاد خوزستان درباره اتفاقات و حواشی بازی برابر پرسپولیس بیانیه‌ای صادر کرد. در بخشی از این بیانیه آمده: «تیم رقیب با تحریفی آشکار در بیانیه خود مدعی است که «پرسپولیس نه فقط در نتیجه که چون بازی‌های گذشته در زمین هم برتری فنی خود را مقابل فولاد خوزستان به رخ کشید». اگر تیم پرهزینه و متمول پرسپولیس از این وضعیت و عملکرد فنی رضایت دارد که جای حرف و سخنی باقی نیست اما اگر این بیانیه تنها برای آرام کردن دل هواداران این تیم پس از نتایج و نمایش‌های اخیر است که باید به حال فوتبال ایران تأسف خورد که مدافع عنوان قهرمانی‌اش چنین حال و روزی دارد. باشگاه فولاد خوزستان ضمن تکریم دوباره داوران و به ویژه تمجید از سیاست جوانگرایی کمیته داوران اعلام می‌کند که برای دستیابی به حق خود کوتاه نمی‌آید و انتقاد خود را به نحوه چینش داوری‌ها و عملکرد برخی داوران اعلام می‌دارد. این سؤال به صورت جدی مطرح است که چگونه می‌شود یک داور در ده ماه (از ابتدای سال 99) چهار بازی یک تیم را قضاوت ‌کند (یک بازی فصل قبل و سه بازی در فصل جاری)؟ آیا نمونه مشابهی در دنیا از این نوع چینش وجود دارد؟ عجیب‌تر هم اینکه داور بازی بعد از فشارهای ایجاد شده مجبور به عذرخواهی می‌شود، در حالی که در مقابل اشتباه‌های رخ داده به ضرر فولاد -به اذعان کارشناسان داوری مؤثر بر روی گل اول و دوم- سکوت می‌کند. نکته مهم دیگر، رفتار نیمکت پرسپولیس و مصاحبه‌های تحریک‌آمیز یکی از اعضای کادر فنی این تیم قبل و بعد از بازی است. چگونه است که نیمکت حریف هر نوع رفتاری را از خود بروز می‌دهد اما پس از بازی، باشگاه حریف با چشم‌پوشی از اتفاقات، واقعیت رخ داده را تحریف و طلبکارانه ادعاهایی را مطرح می‌کند؟ چگونه می‌شود این رفتار را با پسوند «فرهنگی-ورزشی» این باشگاه جمع بست؟ آیا به غیر از این است که این رفتارها و این بیانیه‌ها فرافکنی و فرار رو به جلوی باشگاه مقابل و سرپوش گذاشتن بر ضعف‌های فعلی است؟ این رفتار نخ‌نما هر چند تا اینجای لیگ و به ویژه در فصول اخیر برای تیم پرسپولیس در زمین با نتیجه همراه بوده اما از این پس باشگاه فولاد در مقابل این نوع رفتارها که به دنبال تأثیرگذاری بر عملکرد داوران است، سکوت نخواهد کرد و ضمن طرح دعوی به خاطر توهین‌ها و رفتارهای انجام گرفته، از فدراسیون محترم فوتبال اجرای عدالت را طلب می‌کند تا باشگاهی خاص بیش از این به واسطه دست‌های پشت پرده اجازه زورگویی به دیگر تیم‌ها را پیدا نکند.»

 

 

ویسی: اعتراض علیه داور جوانمردانه نیست

عبدالله ویسی سرمربی تیم لیگ یکی خیبر خرم‌آباد معتقد است همه مربیان باید با داوری رفتاری جوانمردانه داشته باشند. ویسی ابتدا درباره تساوی این هفته تیمش مقابل استقلال خوزستان می‌گوید: «ما به عنوان میزبان بازی بدی انجام دادیم و لیاقت بردن نداشتیم و خیلی بی‌عرضه بازی کردیم. بچه‌های ما بی‌رمق بودند و از آنها انتظار نداشتیم. البته با همین بد بازی کردن هم ما می‌توانستم ببریم ولی در مجموع بازی خوبی نداشتیم. از اینکه تیم ما به نباختن و گل نخوردن عادت کرده لذت می‌برم ولی در نیمه زمین حریف در دو هفته‌ای که گذشت خوب نبودیم.» سرمربی خیبر خرم‌آباد در رابطه با عملکرد داوری هم توضیح می‌دهد: «داور از یک پنالتی صددرصد ما گذشت. متأسفانه یا خوشبختانه من هیچ‌وقت به داوری اعتراض نکردم ولی از کمیته داوران انتظار داریم آنجایی که باید حق ما را بدهد این کار را بکند. من مثل بعضی از مربیان کنار زمین تمرکز داوران را به‌هم نمی‌زنم. نه خودم و نه همکارانم جو زمین را علیه داور خراب نمی‌کنیم ولی در عوضش انتظار داریم حق ما را بدهند.» عبدالله ویسی در مورد فلسفه‌ای که دارند یعنی اعتراض نکردن به داور و تیم حریف می‌گوید: «تحت تأثیر قرار دادن داور راحت است ولی داورها جوان هستند و در لیگ یک حضور دارند که کمتر رصد می‌شود. گرچه ما دوست داریم بیشتر رصد شود ولی اینکه ما بخواهیم جو را مسموم کنیم تا امتیاز بگیریم، کار کثیفی است و اصلاً جوانمردانه نیست. بازی جوانمردانه فقط این نیست که وقتی بازیکن حریف مصدوم شده ما توپ را بیرون بزنیم. بازی جوانمردانه این است که داور را تحت تأثیر قرار ندهیم و امیدوارم همه مربیان این کار را انجام بدهند و از کمیته داوران، کمیته اخلاق و کمیته انضباطی توقع داریم با کسانی که این مسأله را رعایت نمی‌کنند، برخورد قاطعانه کنند.» ویسی درباره عملکرد کلی تیم در چند هفته‌ای که گذشت، توضیح می‌دهد: «همین که ما شش هفته باخت نداشیتم جای امیدواری است و اینکه اختلاف هشت امتیازی‌مان را با صدر جدول به 4 امتیاز رساندیم باز هم چشم‌انداز خیلی زیبایی است. ما با تیم صدر جدول یعنی هوادار بازی داریم و امیدوارم روند رو به رشدی که داشتیم را ادامه دهیم. از سالی که من شاهین بوشهر بودم تا الان در لیگ یک باخت نداشتیم و اگر خودمان را چشم نزنیم و خدا کمک کند، می‌توانیم این روند را ادامه دهیم.»